بررسي تغييرات فضاي سبز با مدل‌ ماركوف و شاخص NDVI و تبيين راهبردها با مدل SWOT، مطالعه موردي: مناطق18، 19 و 21 شهرداري تهران

The investigation of changes in green space by using Markov and NDVI index model and Explaining the Strategies by SWOT model Case study: Zone 18, 19, & 21 in Tehran

طي 30 سال گذشته شهر تهران رشد فيزيكي گسترده‌اي در نواحي حاشيه‌اي به خصوص كرانه‌هاي غربي داشته است. بر همين اساس پهنه غرب تا جنوب، مناطق18، 19 و 21 شهرداري تهران با هدف بررسي خصوصيات كمي‌و كيفي فضاي سبز به عنوان محدوده مطالعاتي انتخاب شده اند. در اين تحقيق با استفاده از شاخص NDVI و فن آوري سنجش از دور بر روي تصاوير ماهواره لندست 5 در سال‌هاي ????، ????و ???? نقشه تراكم فضاي سبز و براي پيش بيني روند تغييرات در آينده از مدل زنجيره‌اي ماركوف استفاده شده است. نتايج نشان‌ مي‌دهند بيش‌ترين تغيير كاربري‌ها مربوط به تبديل فضاي سبز به اراضي شهري بوده است. از مقايسه نتايج احتمال تغيير كاربري‌ها با تقسيم بندي NDVI مشخص‌ مي‌شود كه ?/?? هكتار به وسعت اراضي شهري اضافه شده است. هم‌چنين جهت مديريت فضاي سبز مناطق مورد مطالعه از فنون مديريت استراتژيك و براي ارزيابي عوامل داخلي و خارجي تاثيرگذار از ماتريس SWOT استفاده شد. براساس امتياز به دست آمده از عوامل داخلي(??/?) وخارجي(??/?)‌ مي‌توان نتيجه گرفت كه وضعيت فضاي سبز مناطق مطالعاتي در حالت تهاج مي‌قرار دارد. در نتيجه مناطق‌ مي‌بايست راهبردهاي" قدرت _ فرصت"را در پيش بگيرند. بازنگري در طرح تفصيلي و ارايه الزامات قانوني سختگيرانه تر از جمله راهبردهاي پيشنهادي در اين تحقيق است.

Over the past 30 years, Tehran has had extensive physical growth in the marginal areas especially in the west. Accordingly, Zones 18, 19, and 19- West and South zones- were selected as a case study to investigate the quantitative and qualitative characteristics of green space. In this study, green density maps were extracted using NDVI index on Landsat 5 satellite images and Remote sensing technique in the years 1991, 2000 and 2010 and also Markov chain model was used to predict the future trends. The results showed that the greatest changes in land uses were related to the conversion of green space to urban areas. From the comparison of the results of probability of changes in land uses with NDVI divisions, it revealed that 12.5 hectares were added to the urban lands. Additionally, in order to manage green space in the areas under study, strategic management techniques were employed. SWOT matrix was also utilized to evaluate influential internal and external factors. According to the scores obtained from the internal (2.89) and external (3.23) factors, it can be concluded that the green space under study is in an offensive condition. As a result, this study suggests that Zones should adopt the strategy of “power-opportunity”. This paper also proposes a revision of the detailed plan as well as providing more regulatory requirements in this regard