تاثيرات بيولوژيكي جدايي و تفكيك فضاهاي باز شهري، نمونه موردي: شهر مشهد

Biological Effects of Separation and Segregation of Urban Open Areas, Case Study: Mashhad

فضاهاي باز شهري، از جمله معيارهاي اصلي دست يابي به شهرهاي پايدار و زيست پذير هستند. اما با افزايش شهرنشيني، مكان ها و محيط-هاي طبيعي داخل و پيرامون شهرها بيشتر در معرض خطر قرارگرفته و نابود مي شوند. هدف اصلي اين تحقيق، بررسي عملكرد و جداسازي فضاهاي باز شهري است. ارزيابي اين امر با استفاده از روش توصيفي-تحليلي و نيز بهره گيري از ابزارهاي تحليلي و مفهومي مختلفي چون شاخص جدايي براساس شاخص هاي زيربنايي ساخت چشم انداز و معيار موقعيت سنجي پهنه ها در محيط هاي طبيعي شهر مشهد، به عنوان نمونه، صورت گرفته است. داده هاي موردنياز از طريق مشاهدات و اندازه گيري-هاي ميداني و آزمايشگاهي بر روي تصاوير ماهواره اي و عكس هاي هوايي به دست آمده است. اين داده ها با نرم افزار "SPSS" و"GIS" مورد تجزيه و تحليل قرار گرفته است. نتايج نشان مي دهد كه شهر مشهد محيط هاي سالم خود را از دست داده است زيرا از يك سو تفكيك و قطعه بندي فضاي باز و ساخت و سازهاي بدون برنامه و فاقد انسجام صورت گرفته است و از سوي ديگر فضاهاي باز موجود، فاقد ارتباط، پيوستگي و يگانگي و در نتيجه فاقد كاركرد واقعي هستند. براي رفع اين مشكل، علاوه بر افزايش و گسترش فضاهاي سبز ضروري است تا از افتراق و جدايي اكولوژيكي بيشتر فضاهاي طبيعي موجود جلوگيري به عمل آيد.

Urban open areas are the main criteria for achieving viable and sustainable cities. Unfortunately, natural places and environments in and around the cities are at risk of being ruined by increasing urbanization. The main goal of this research is studying the proceeding and separation of the urban open area. The Evaluations are conducted by a crosssectional method and different analytical and conceptual tools like separation index based on infrastructural index of landscape construction and criteria for measuring the location of zones in natural environments of Mashhad, as a sample. The obtained data by observations and vitro and field measurements on Satellite images and aerial photos has been analyzed by both “SPSS” and “GIS” softwares. The results show that Mashhad has lost its healthy areas because of the separation and segmentation of the open areas and unplanned and inconsistent constructions and also due to no correlation, coherence and unity and thus no real function in the open area.Therefore, in addition to improving and expanding green areas, ecological separation and segregation of natural areas ought to be avoided.