معناشناسي حسن و قبح در قرآن و احاديث

Semantics of Good and Nastiness The Quran and Hadith

حسن و قبح به عنوان يك زوج مفهوم كليدي در حوزه كلام و اصول فقه نزد مذاهب مختلف محل بحث بوده و به خصوص براي مذاهب اهل عدل كه يكي از برجسته ترين آنها مذهب اماميه است، از اهميت ويژه اي برخوردار بوده است. در تحقيقاتي كه در حوزه حسن و قبح ذاتي در دهه هاي اخير انجام گرفته، جنبه هاي وجودشناسي و معرفت شناسي مسيله مورد بررسي قرار گرفته، ولي جاي خالي بحث در باره جنبه معناشناسي مسيله كاملاً محسوس است. در خصوص معناشناسي حسن و قبح بايد توجه داشت به ازاي هر يك از گفتمان هايي كه مي توانند خاستگاه برآمدن معناي حسن و قبح در كلام اسلامي باشند، لازم است معناشناسيِ اين زوج مفهوم دنبال شود؛ اين گفتمان ها را مي توان در دو گروه اصلي دنبال كرد: گفتماني شكل گرفته در عصر آغازين اسلامي كه بيشتر تكيه بر آموزه هاي قرآني و نبوي دارد و از خلال آيات قرآن كريم و احاديث نبوي و اخبار صحابه و تابعين قابل پي جويي است؛ و گفتماني شكل گرفته در فضاي روابط بين الادياني كه حاصل مواجهه عالمان مسلمان با متكلمان اديان ديگر، اعم از يهوديان، مسيحيان، زردشتيان، مانويان و براهمه است. بي ترديد معناي ساخت يافته در كلام اسلامي، برآيندي از اين گفتمان ها و خاستگاه هاست و براي روشن شدن ابعاد و مولفه هاي آن، توجه به خاستگاه هاي بين الادياني ضرورتي تمام دارد؛ اما به سبب محدود بودن مجال، اين مقاله عهده خاستگاه اول، يعني گفتمان بازتاب يافته در قرآن و احاديث است.

Good and Nastiness as a couple of key concepts in the field of theology and jurisprudence in different religions has been controversial, especially for Religions of justice that the Imamiyah (Shiite) religion is one of the most prominent of them, has been the great importance. In researches that taked in recent years of inherent good and Nastiness, studied ontology and epistemology aspects of the subject, but discuss of semantics of the subject is absent. It must look after about semantics of Good and Nastiness for each of the discuss that can be origin of Good and Nastiness concepts in Islamic theology, its necessary that follow semantics of this couple of key concepts, these discourses can followed in two main cluste: discourse formed in the early Islamic era, which mostly based on the teachings of the Quran and the Prophet and through the Holy Quran verses and prophetic traditions and news of companions(Sahabis) and Tabeʹin can be traced, and the discourse formed in status of interfaith relations that is results of encounter of scholars Muslim with theologians of other religions, including Jews, Christians and Zoroastrians and Manicheans and the Brahmanism. Undoubtedly structured means in Islamic theology is consequent of these discussions and origins and to clarify of its dimension and components, itʹs all necessarily favour to the origins of the interfaith, but due to limited space, this article assumes the first origin, ie: reflected discourse in the Qurʹan and hadith.