مولّفه‌هاي سياست ورزي در سيره امام رضا (عليه السلام)

Components of Politics in Sira of imam Reza (a.s)

Abstract: imamat is one of the important principles of Shia, and from political point of view, it forms the basis of political thoughts in this sect. Accordingly, leading the society based on the infallible imams’ viewpoints has always been emphasized in Shia’s literature in order to gain prosperity for individuals and community. Meanwhile, derivation of components of politics is one of the primary necessities which has to be taken in to account to gain the happiness. This article takes an attempt to investigate imam-Reza’s components of politics through searching in his sira, for it was driven from divine principles and should be a basis for arranging the political and social occasions in an Islamic country. The results of the descriptive-analytical method indicate that politics in sira of imam Reza contains principles such as negation of tyrant sovereignty and prohibition of cooperation with them, dissimulation (taqia), expediency, and nonviolence – besides the other political considerations.

چكيده: اصل امامت يكي از اصيل‌ترين مباني اعتقادي شيعه به شمار مي‌آيد و پايه انديشه سياسي شيعه را شكل مي‌دهد. ازاين‌روست كه راهبري جامعه بر اساس ديدگاه‌ها و نگرش‌هاي ايمّه معصومين(ع) براي وصول به سعادتمندي فرد و جامعه همواره در ادبيات اعتقادي شيعه مورد تاكيد قرارگرفته است. در اين ميان استخراج مولّفه‌هاي سياست‌ورزي از الزامات بنياديني است كه براي وصول به چنين سعادتمندي بايد مدنظر قرار گيرد. مقاله حاضر مي‌كوشد با جست‌وجو در سيره امام رضا(ع)، مولّفه‌هاي سياست‌ورزي ايشان را كه برگرفته از مباني وحياني است و بايد مبنايي براي تنظيم مناسبات سياسي و اجتماعي يك جامعه اسلامي قرار گيرد، به روش توصيفي تحليلي بررسي و تجزيه و تحليل كند. يافته‌هاي اين پژوهش نشان مي‌دهد سياست‌ورزي در سيره امام رضا(ع) ذيلِ اصل امامت، در بردارنده‌ اصولي نظير نفي حاكميت طاغوت و نهي همكاري با آن، تقيه، مصلحت، مبارزه‌ منفي در كنار ساير ملاحظات عملي سياسي است.