تاثير حضور امام رضا (عليه السلام) در ايران بر گرايش خاندان طاهري به تشيّع

The impact of Imam Reza›s presence in Taheri›s dinasti tendency to Shiism

چكيده: خراسان در سه قرن اول هجري با تحوّلات سياسي، اجتماعي و مذهبي همراه بود. در ميان تحوّلات مذهبي اين سرزمين، گرايش مردم به انديشه‌هاي علوي بيشتر نمود پيدا كرد. دل‌بستگي و علاقه مردم خراسان به اهل بيت پيامبر(ص) با ضرورت‌هاي سياسي حضور امام رضا(ع) در مرو بيشتر شد. ولايت‌عهدي امام فرصت مغتنمي براي رواج انديشه‌هاي شيعي بود و تريبون خلافت امكان آشنايي گسترده مردم با معارف شيعه را فراهم كرد. به‌واقع اهميت حضور امام در خراسان را بيشتر مي‌توان در هم‌سويي اجتماعي مردم با علويان جست‌وجو كرد. مردماني كه در سايه درك بيشتر سيره امام، خود سبب جلب حمايت طاهريان از شيعه شدند. طاهريان كه دو سال پس از شهادت امام(ع) امارت خراسان را بر عهده گرفتند، بي‌شك تحت تاثير اين دل‌بستگي بودند. رويكرد طاهريان به تشيّع علاوه بر زمينه‌هاي قبلي، بيشتر متاثّر از ارتباط و آشنايي با امام رضا(ع) در خراسان بود. در اين زمينه شايد اقدام طاهر بن حسين در تمرد از خلافت و دعوت به‌سوي علويان به دلگرمي از حمايت مردم مرو بازمي‌گشت كه پشتيبان علويان بودند. دلايل مستند در اين خصوص اهمّيت تاثيرگذاري در جلب توجه خراسانيان به اهل‌بيت پيامبر(ص) را بيشتر نمايان مي‌كند.

Abstract: Khorasan was dealt with religious, social and political evolutions in Hegira first three centuries. Among the religious revolutions of this realm, the people’s tendencis to Alavi’s thoughts was more appeared. The interest and fondness of Khorasan’s people to the Prophet’s family increased through Imam Reza’s political needs in Marv. Imam’s position of crown prince obtained suitable opportunity in developing Shiism thoughts and khalifate rostrum supplied the possibility of people’s vast familiarity to the Shiism culture. in fact the importance of Imam Reza’s in khorasan can be more searched as an important researching subject in people’s social similarity with the Alavis. The people who themselves became the cause of the Taheries support toward Shiism, because of their more understanding of Imam’s view. The Taheries who undertook Khorasan’s governship after two years of Imam’s martirity, undoubtedly were under the influence of this interest. the taheries performance toward the shiism apart from its previous fields, was more influenced through community and familiarity with imam Reza in Khorasan. In this regard it may be said that the Taheribn-al-Hossein’s action in disobediance form khalifate and being invited to the Alavies was one of the reason that he was assured of the Marve people’s support who were the Alavies supportess. The main question is the research of the searchong of the importance of imam Reza’s presence in the governors and important members of the Taheries dynasty’s inclinations to the Shiism. The documentary reasons in this case make more known the importance of effectiveness in attracting the Khorasaniansʹ attention to the prophetʹs family.