بررسي زنده‌ماني و رشد درختان كاج و چنار منتقل شده بر اساس كاربرد هورمون IBA، سن درخت، زمان و نحوه انتقال

Investigation of Growth and Survival of Transplanted Plane and Pine Trees According to IBA Application, Tree Age, Transplanting Time and Method

از جمله مشكلات اساسی انتقال درختان در فضای سبز، ميزان بالای تلفات و سرعت استقرار پائين درختان به‌ويژه در سال اول انتقال می‌باشد. پژوهش حاضر به‌منظور دستيابی به مناسب‌ترين شرايط استقرار درختان كاج تهران و چنار منتقل‌شده در فضای سبز اصفهان، در قالب طرح بلوك‌های كامل تصادفی با چهار تكرار و سه تيمار شامل نحوه ‌انتقال (ريشه لخت و ريشه توپی)، سن (جوان و بالغ) و هورمون IBA (صفر و 150 ميلی‌گرم بر ليتر) انجام شد. درختان مورد نظر طی سال‌های 1387 و 1388 در سه بازه زمانی فصل خواب، اوائل و اواخر فصل رشد انتقال يافتند. درصد زنده‌مانی و شاخص سرعت رشد نسبی بر مبنای ارتفاع (RGRH) و قطر تنه (RGRD) درختان در سال‌های اول و دوم پس از انتقال مورد بررسی قرار گرفت. نتايج نشان داد انتقال درختان در اوائل فصل رشد از موفقيت بيشتری در مقايسه با دو بازه‌ی زمانی ديگر برخوردار است. در سال اول، درصد زنده‌مانی درختان منتقل ‌شده به روش ريشه‌توپی و در سن جوان، به‌طور معنی‌داری در مقايسه با درختان بالغ و ريشه ‌لخت افزايش يافت. تأثير معنی‌دار تيمار سن در سال دوم نيز مشاهده گرديد. در هيچ‌يك از دو گونه مورد بررسی، درصد زنده‌مانی تحت‌تأثير هورمون IBA افزايش نيافت. نتايج هم‌چنين مؤيد تأثير معنی‌دار انتقال به روش ريشه‌توپی و در سن جوان در افزايش RGRH و RGRD درختان كاج طی اولين سال پس از انتقال بود. با‌توجه به نتايج اين تحقيق می‌توان ضمن توصيه انتقال درختان كاج و چنار در اوائل فصل رشد، جابه‌جايی به روش ريشه‌توپی و در سن جوان را به-منظور افزايش زنده‌مانی و استقرار اين درختان پيشنهاد نمود.

The major problems in transplanting the landscape trees are high level of mortality and low establishment rate of transplanted trees, especially in the first year. In order to achieve the best condition for successful transplanting of pine and plane trees in Isfahan landscape, the present study was carried out based on a completely randomized block design with four replicates and three treatments including transplanting method (balled and burlapped and bare root), tree age (immature and mature) and IBA application (0 and 150 mg/L). Trees were transplanted during 2009 and 2010 in three times (dormant season, early and late growing season). Survival rate and Relative Growth Rate index based on tree height (RGRH) and trunk diameter (RGRD) were measured during the first and second years. Trees transplanted early in the growing season showed the most survival percentage during the two years, as compared to other transplanting dates. Survival of Balled and burlapped and immature transplanted trees was significantly greater than bare root or mature trees. The significant effect of age treatment was continued in the second year. IBA treatment had no effect on survival rate of the studied species. Balled and burlapped and immature transplanted pine trees also had higher RGRH and RGRD compared to bare root or mature trees. According to the results of this study, early growing season is the best time for transplanting pine and plane trees. Also, transplanting of immature trees using balled and burlapped method is recommended to increase the survival and establishment rate.