مقايسه ويژگي‌هاي زراعي ژنوتيپ هاي اميدبخش جو ديم با رقم متداول در منطقه ميانه

Comparison of Agronomic Characteristics of Promising Dryland Barley Genotypes with a Conventional Cultıvar in Miyaneh Region

به منظور بررسی و مقايسه‌ی عملكرد و اجزای عملكرد 10 ژنوتيپ اميدبخش جوی ديم با رقم ريحان (شاهد) در منطقه‌ی ميانه، آزمايشی در قالب بلوك‌های كامل تصادفی با سه تكرار در سال زراعی 90-1389 اجرا و صفات زراعی و مورفولوژيكی آن‌ها ثبت گرديد. ژنوتيپ‌ها از نظر تمامی صفات مورد بررسی اختلاف بسيار معنی‌داری با يكديگر داشتند. ژنوتيپ‌های شماره‌ی 10، 9 و 5 عملكرد دانه‌ی بالاتری نسبت به رقم ريحان داشتند. ژنوتيپ‌های مورد مطالعه در پنج گروه طبقه‌بندی شدند كه گروه پنجم شامل 1/9 درصد كل ارقام، ميانگين عملكرد دانه بالاتری (1972 كيلوگرم در هكتار) نسبت به گروه‌های ديگر داشت. تجزيه رگرسيونی نشان داد كه صفات تعداد روز تا رسيدگی، طول آخرين ميانگره، وزن هزار دانه، ارتفاع بوته، تعداد سنبله در مترمربع و تعداد دانه در سنبله، 8/98 درصد از تغييرات كل را توجيه می‌كنند. همچنين، صفات تعداد روز تا رسيدگی، درصد خسارت سرما، تعداد روز تا ظهور سنبله همبستگی منفی و معنی‌دار و صفات طول دوره پر شدن دانه، ارتفاع بوته، طول سنبله، تعداد دانه در سنبله، تعداد سنبله در مترمربع، عملكرد بيولوژيك و شاخص برداشت همبستگی مثبت و معنی‌داری با عملكرد نشان دادند. ژنوتيپ شماره‌ی 9، با توجه به خصوصيات برتر از لحاظ صفات تعداد روز تا رسيدگی، طول دوره پرشدن دانه، تعداد دانه در سنبله، تعداد سنبله در متر مربع و عملكرد دانه برای كشت در منطقه مورد آزمايش مناسب می‌باشد.

To compare the yield and yield components of 10 promising dryland barley genotypes with a conventional cultivar (Reihan03), a field experiment was conducted based on a randomized complete block design in Miyaneh region in the 2010-2011 growing season, and their agronomic and morphological traits were recorded. Genotypes were significantly different in terms of all the studied traits, and genotypes no. 5, 9 and 10 had higher yield than Reihan03. The studied genotypes were clustered in five groups; the fifth group, consist 9.1% of genotypes, had the highest yield (1972 Kg/ha). Regression analysis showed that traits including days to ripening, length of the final internode, thousand kernel weight, plant height, and spike number per m2 accounted for 98.8% of the changes. Furthermore, there was a negative and significant (P<0.01) correlation between yield and days to ripening, chilling injury percentage and days to spike emergence, and a positive and significant (P<0.01) correlation between yield and grain filling period, spike length, seed number per spike, spike number per m2, biological yield and harvest index. Genotype no. 9 was found suitable for this region considering its superior traits such as days to ripening, grain filling period, seed number per spike, spike number per m2 and grain yield.