بررسي جامعه‌شناختي نقش رسانه‌هاي جمعي در جامعه‌پذيري زيست‌محيطي نوجوانان شهر تهران (مطالعه موردي سيماي جمهوري اسلامي ايران)

جامعه‌پذيري زيست‌محيطي يكي از موضوعات جديد و جذاب در حوزه مطالعات جامعه‌شناسي و به اين معناست كه نهادها و عوامل اجتماعي كردن و جامعه‌پذيري در جامعه، از قبيل خانواده، مدرسه، رسانه‌ها و... تا چه ميزان مي‌توانند بر روي نگرش، جهان‌بيني و در نهايت رفتار مردم تاثير بگذارند و ارزش‌هاي محيط‌زيستي را دروني سازند. در اين ميان، تلويزيون به دليل بهره‌مندي از مولفه‌هاي اثربخش تصويري و هنري و از طرفي به دليل فراگيري آن، نقش بسيار مهمي در نهادينه كردن ارزش‌هاي زيست‌محيطي در بين مخاطبان بويژه كودكان و نوجوانان دارد. مقاله حاضر درصدد است جايگاه تلويزيون در جامعه‌پذيري زيست‌محيطي نوجوانان شهر تهران را بررسي كند. از اين رو، با 600 نفر از نوجوانان دانش‌آموز در مناطق 22گانه شهر تهران به روش پيمايش و ابزار پرسشنامه مصاحبه شد. نتايج نشان مي‌دهد، هرچند بيش از 80 درصد نوجوانان تهراني از تلويزيون استفاده مي‌كنند و سهم تلويزيون بيش از ساير عوامل و سازوكار‌هاي جامعه‌پذيري در تغيير نگرش نوجوانان است، براي تاثيرگذاري بيشتر تلويزيون در جامعه‌پذيري كامل‌تر نوجوانان بايد به راهكارهاي ديگري انديشيد.

Environmental sociability is one of the new appealing subjects in sociological studies, in the sense that institutions and socialization and sociability factors in the society, such as family, school and media to what extent can affect people’s attitude, outlook, and ultimately their behaviour to intrinsic the environmental values. In this regard, the role of television due to the utilization of the components of an effective and artistic image and on the other hand, because of its universality plays an important role to institutionalization of environmental values among the audiences, especially children and adolescents. This research is to study the role of television in environmental sociability of adolescents in Tehran. Therefore, based on Cochran’s sample sizes formula, 600 adolescent students in 22 districts of Tehran have interviewed using a questionnaire-based survey. The results show that the television contribution to sociability is more than the other sociability factors and mechanisms to affect changing young people’s attitudes. However, more than 80 percent of adolescents in Tehran watching television, but for more impactful TV to integrate sociability of adolescents there need to be other strategies to operate.