مطالعات گاه نگاشتي سفال هاي مس سنگي تپه خُلِه كو تاكستان

Chronological Study of the Chalcolithic Potteries from Khole-Kū in Takestan

محوطه خله كو در حاشيه غربي دشت قزوين و در جنوب شهرستان تاكستان قراردارد. اين محوطه را در بهار 1390 رضايي كلج گمانه زني و حريم آن را تعيين كرده است. گاه نگاري نسبي كاوشگر بر مبناي يافته هاي سفالي، نشانگر وجود آثاري از دوره هاي اسلامي و پيش از تاريخ در اين محوطه است. در بررسي‌هاي اوليه تخمين زده شد كه سفال‌هاي پيش از تاريخي خله كو به دوره مس سنگي تعلق دارند. در اين نوشته گونه شناختي سفال هاي مس سنگي اين محوطه مطالعه شده است؛ به همين منظور، ابتدا يافته هاي سفالي مس سنگي خله كو بر اساس ويژگي هايشان طبقه بندي و گونه شناسي شدند. چهار گونه سفالي منقوش زاغه، استاندارد زاغه، ساده زاغه و چشمه علي شناسايي شد. پس از آن براي دست يافتن به گاه نگاري نسبي محوطه، گونه هاي سفالي با محوطه هاي شمال مركزي (فلات مركزي) مقايسه شدند. گاه نگاري مقايسه اي انجام شده نشان مي دهد آثار پيش از تاريخي خله كو مربوط به دوره مس سنگي انتقالي قديم است كه در محدوده زماني 5200 تا 4600 پ.م جاي مي گيرد.

Khole-K? is located in the south of Takestan and on the border of Qazvin plain. This site was sounding during an archaeological project in the spring of 2011. The pottery materials found by this excavation indicated for the site to have been succesivly occupied from prehistory to Islamic periods. In this article we performed a classification framework based on the typological characteristics of the prehistoric potteries by which four types of ceramics were identified: simple, painted, standard and Cheshmeh Ali types. In order to gain a relative chronology for the different types we compared them with those potteries of Central Plateau in the same horizon. According to the relative chronology and pottery similarities, the prehistoric materials of Khole-K? can be placed in the Late Transitional Chalcolithic period that is dated at 5200-4600 BC.