بررسي سازگاري نهال‌هاي سه گونه بلوط غرب به اقليم ياسوج و ارتباط آن با صفات ريختاري برگ

Adaptation of Western Oak Seedlings to Yasuj Climate and Analysis of their Leaf Morphology

شناسایی عملكرد رویشی و زنده‌مانی گونه‌های مختلف بلوط در شرایط سخت اقلیمی جنگل‌های زاگرس به‌ویژه با گرم شدن هوا می‌تواند به مدیریت، حفاظت و احیاء این گونه‌ها كمك نماید. به این منظور بذور سه گونه بلوط زاگرس (برودار، مازودار و وی‌ول) از جنگل‌های بانه جمع‌آوری شدند و در زمین زراعی یاسوج كاشته شدند. سپس شاخص‌های رویشی اعم از قطر یقه، ارتفاع، حجم تنه، رویش ارتفاعی و قطری، تعداد برگ و درصد زنده‌مانی نهال‌ها در طی دو ماه فصل رویش (خرداد و مهر) و نیز دو سال اول رویش اندازه‌گیری و ثبت گردیدند. هم‌چنین برای بررسی ارتباط بین این صفات با صفات ریختاری برگ و صفات كیفی نهال‌ها، برخی شاخص‌ها مانند سطح برگ، سطح مخصوص برگ، تعداد جست، تعداد شاخه و خمیدگی نیز ثبت و اندازه‌گیری شدند. نتایج شاخص‌های رویشی و زنده‌مانی نشان داد كه گونه برودار بیشترین و مازودار كمترین میزان را داشتند. هم‌چنین گونه وی‌ول به‌دلیل بزرگ‌تر بودن اندازه بذر توانست كاهش درصد زنده‌مانی كمتری در طی سال دوم نسبت به سال اول داشته باشد. نتایج همبستگی نیز نشان داد كه نهال‌های با سطح برگ بزرگ‌تر، تعداد شاخه و خمیدگی بیشتر از رویش و زنده‌مانی بالاتری برخوردار بودند. بنابراین با توجه به نتایج تحقیق می‌توان بیان داشت كه در بین گونه‌های مختلف بلوط غرب، نهال‌های گونه مازودار حساسیت بیشتری در برابر افزایش شدت و مدت دوره خشكی دارند.

Analysis of performance and survival rate of different oak species in severe climate of Zagros forests especially under global warming can help with management, conservation and restoration of these species. So, seeds of three oak species of Zagros (Quercus branti, Q. infectoria and Q. libani) were collected from Baneh forests and sown in the common gardens of Yasuj. Then, their growth parameters such as collar diameter, height, trunk volume, height and collar increment, number of leaf and survival rate were measured and recorded during the growing season (June and October) for the first two years. Also, in order to find a relationship between these traits and leaf morphological and qualitative traits of seedlings, some parameters like leaf area, specific leaf area, number of sprout and branch, bending of seedlings were measured and recorded. Results showed that at early growth age, seedlings of Q. branti and Q. infectoria had the largest and smallest size, respectively. Also, Q. libani seedlings showed a lower survival rate in the second year than other studied species due to the larger seeds. Results of correlation showed that seedlings with larger leaf area, higher number of branch and less straightness had higher growth and survival rate. It can be concluded that Q. infectoria is more susceptive to the increasing period and intensity of drought than other oaks of Zagros species.