پياده‌راه در ارتباط با بزرگراه شهري

Relating to pedestrian Route and Expressway

به دليل توسعه شهرها و به ويژه تراكم بافت‌هاي مسكوني و شبكه‌هاي دسترسي، حركت افراد پياده در امتداد بزرگراه‌هاي شهري براي انجام سفرهاي روزانه و استفاده از مراكز حمل‌ونقل عمومي چشم‌گيرتر از گذشته است. در اين مورد، منظر بزرگراهي براي مسافران پياده، به نوعي طبيعتِ‌روزانه است كه شهروندان همه‌روزه به واسطه رفتن به محل كار‌، منزل يا انجام فعاليت خاص با آن مواجهند. البته، مفهوم طبيعت روزانه و آنچه در منظر روزانه درك مي‌شود، از مفهوم يك پارك يا فضايي تفريحي، سرگرمي، ورزشي و هواخوري زمانبندي شده متفاوت است. در اين مقاله، مسيله چگونگي بهسازي مسيرهاي پياده در امتداد محورهاي بزرگراه درون‌شهري و جنبه‌هاي كيفي برنامه‌ريزي و طراحي آنها بررسي شده است. اين موضوع با تكيه بر نمونه موردي قطعه‌اي از بزرگراه رسالت حدفاصل پايانه‌هاي بيهقي و سيدخندان به عنوان يكي از مهم‌ترين مناطق اسكان جمعيت و حمل ‌و نقل شهر تهران كه مسايل زيادي درزمينه تردد پياده حاشيه بزرگراه دارد، بررسي و آسيب‌شناسي شده است. چارچوب نظري با ابتنا بر مفهوم اكولوژي منظر فرمن و منظر روزانه كاپلان تدوين شده است. روش كار نيز، نوعِ تلفيقيِ راهبرد نمونه موردي-تركيبي (synthesizing case) است. در اين روش بررسي از طريق طراحي و موردپژوهي است كه به شناخت موضوع، برنامه‌ريزي و جستجوي راه‌حل مي‌پردازد. در اين مورد، جمعبندي كلي حاصل تلفيق مفروضات به كمك متون تخصصي و بررسي‌هاي ميداني و به ويژه مطالعه موردي است كه متكي بر فهم تجربه‌هاي پيشين به روش‌هاي كمي و كيفي است. دستاوردها و نتيجه نهايي نشان مي‌دهد كه در برخي نقاط خاص از شهر، امتداد بزرگراه فرصت مناسبي براي سفرهاي كوتاه روزانه به صورت ايمن و سريع است. همچنين در محدوده مورد مطالعه، براي ارتقا ايمني، آرامش جسمي - رواني و كيفيت پياده‌روي در امتداد نمونه موردي و حدفاصل پايانه‌ها، ايستگاه مترو و مراكز فعاليت، مي‌تواند مسير پياده‌اي با توجه به مفاهيم منظر روزانه به صورت تركيب پل، پياده‌روهاي موجود و اتصال لكه‌هاي سبز ايجاد شود. در پايان، تدوين شاخص‌هايِ چگونگي شناساييِ نياز به بهسازي و همچنين معيارهاي چگونگي بهسازيِ قابل تعميم به مسيله‌هاي مشابه در موقعيت‌هاي ديگر نيز ارايه شده است.

Due to recent urban developments, the undesireable presence of pedestrians along urban expressways for access to public transportation facilities, daily trips and evading traffic is a typical trend. This problem decreases the urban life quality and health of citizens in a metropolis like Tehran. New viewpoints consider this daily travel along “expressway landscapes” as a kind of “everyday nature”. It is important to notice that, the meaning of everyday nature and what be perceived in everyday landscape are different form a park or sites with recreation, sports goals. Review of debates over “presence of pedestrians along expressways” shows the opposing views have reduced dramatically over time. This article addresses the quality of “pedestrian connections improvements” along expressways and their related aspects of programing and design. The research is based on the case study of Resalat expressway, as one of most important population core and transportation systems of Tehran. The question is can landscape architects use bridges, existing sidewalks, parallel pedestrian, green patch and other facilities to plan a “continuous pedestrian connection” where daily travel is requested? Does experiences like Tabiat bridge in Tehran or Highline in NewYork, which both are recreational places, have a role in development and improvement of such pedestrian connections as an everyday nature of cities? The framework is based on “Forman model of landscape ecology” and “viewpoint of Kaplan about everyday nature”; through using case study/combined research strategy with synthesizing case procedure. After evidences review, phenomenon survey in the flowing steps. First is inspect and analysis of “quality-oriented approach of landscape”, “landscape ecology of Forman”, “Kaplan’s view point of everyday nature”, definitions and principles of “pedestrian and expressway design”. Second is study of real cases and acquire essential needs for design research through the production and use of a template module of analysis which is generated from the previous step. Third is case study area Pathology and quality of related improvement identifying. This step also uses the previous step structure of template module of analysis. Final step present the findings and Indicators to identify demands for improvement (table5) and some standard offer for this kind of design (table6), which can be generalized to similar problems in other situations (transferability). Findings associated with proponents of “pedestrian presence along expressways”, conditionally consider “pedestrian connecting” along expressways as an opportunity. It’s important to consider this kind of request for commuters as a real aspect of today cities. This phenomenon can be “ignored”, “prohibited” or “improved as an opportunity”. Last approach have a holistic theory to balance the needs of city with new conditions to achieve higher quality of everyday urban life.