دومين انقلاب در بازار گاز: نگاهي به استراتژي انرژي چين

A Second Gas Market Revolution: Investigating Chinaʹʹs Energy Strategy

دومين انقلاب در بازار گاز: نگاهي به استراتژي انرژي چين غلامعلي رحيمي عضو هيات علمي موسسه‌ي مطالعات بين المللي انرژي alirahimigh2000@yahoo.com محمد صادق جوكار پژوهشگر ارشد اقتصاد انرژي موسسه‌ي مطالعات بين المللي انرژي ms.jokar@yahoo.com جلال دهنوي پژوهشگر ارشد اقتصاد انرژي موسسه‌ي مطالعات بين المللي انرژي Jalaldehnavi@iies.net تاريخ دريافت: 28/5/92 تاريخ پذيرش: 27/10/93 چكيده چين در حال حاضر مهم ترين كشور جهان در زمينه‌ي شكل دادن آينده‌ي بازار انرژي و تحولات آتي آن است. تقاضاي موجود انرژي اين كشور به عنوان بزرگ‌ترين مصرف كننده‌ي انرژي در جهان و تداوم رشد بالاي اقتصادي طي دهه هاي اخير دلالت بر نقش حايز اهميت اين كشور در شكل دهي تحولات بازار انرژي دارد. چشم اندازهاي موجود نشان دهنده‌ي تداوم رشد بالاي اقتصادي و به‌دنبال آن تداوم نياز اين كشور به مصرف و واردات انرژي است و از اين رو اين كشور هدف بسياري از پروژه هاي صادرات انرژي از جمله صادرات گاز قرار گرفته است. اين در حالي است كه چين قابليت تامين 90 درصد از انرژي مورد نياز خود را دارد. اين كشور، بزرگ‌ترين دارنده ذخاير زغال سنگ و ذخاير گاز شيل و سومين دارنده‌ي بزرگ ذخاير گاز بستر زغال در جهان است و چين با علم به اين واقعيت استراتژي اي در بازار انرژي مبتني بر دو ركن، يعني "سياست توسعه ي انرژي هاي پاك تر از قبيل انرژي هاي تجديدپذير و گاز طبيعي و دوم "ايده تاريخي خودبسندگي" دنبال مي كند كه نتيجه، آن تلاش هاي گسترده براي تامين انرژي از ذخاير داخلي است. در اين مطالعه به بررسي تحولات در بازار گاز چين واثرات آن بر بازار گاز در سطح جهان پرداخته مي شود. نتايج نشان مي‌دهد كه طي سال‌هاي آتي سهم گاز در سبد انرژي چين افزايش قابل ملاحظه اي خواهد يافت. اين مسيله به معناي افزايش واردات گازِ چين نيست و بالعكس با توجه به سياست چين در بازار انرژي سبب افزايش قابل ملاحظه‌ي توليد گاز غيرمتعارف و در نتيجه كاهش حجم واردات گاز توسط چين و درپي‌آن متناسب با كاهش واردات چين قيمت گاز در منطقه ي آسيا- پاسفيك كاهش خواهد يافت. اتفاقي كه در بازار آمريكا در سال 2006 رخ داد و بسياري از معادلات بازار گاز از جمله الگوي تجارت را بر هم زد و از آن به عنوان انقلاب نخست در بازار گاز ياد مي شود. نتايج اين مطالعه نشان دهنده‌ي نزديك بودن وقوع بودن دومين انقلاب در بازار گاز اين بار توسط اژدهاي انرژي چين است. طبقه بندي JEL: F13, C45 كليد واژه: استراتژي انرژي چين، ذخاير گاز نامتعارف، انقلاب توليد گاز شيل

Market Revolution: Investigating Chinaʹs Energy Strategy Gholamali Rahimi Head of Knowledge Management Department, Institute for International Energy Studies(IIES), alirahimigh2000@yahoo.com Mohammad Sadegh Jokar Senior Energy Researcher, Institute for International Energy Studies (IIES), ms.jokar@yahoo.com Jalal Dehnavi Senior Energy Researcher, Institute for International Energy Studies (IIES), Jalaldehnavi@iies.net Received: 2013/08/19 Accepted: 2015/01/17 Abstract China is rapidly emerging as a major force in both world energy markets and global energy geopolitics. This emergence reflects the scale of China’s rising oil demand and Beijing’s increasingly active strategic diplomacy designed to secure its future energy supplies. Key aspects of China’s new global energy activities are creating new challenges for U.S.-China relations. China’s rapidly rising global energy impact and diplomatic reach pose many of the same challenges for U.S.-China relations as does China’s broader economic and geopolitical “rise.” This report examines China’s global search for energy security and draws implications for U.S. global energy and security interests. Chinaʹs search for energy self sufficiency and greater use of clean energies will increase the speed of shale gas extraction and the result would be another revolution in natural gas markets. Gas prices in the Pacific Region are likely to fall as China increases production of non-conventional gas and substantially, repeating a process similar to what happened with increased US production of shale gas in 2006. JEL Classification: F13, C45 Keywords: China Energy Strategy, Unconventional Gas Reserves, Shale Gas Revolution