وضعيت پيشينه‌هاي كتابشناختي پيايندهاي فارسي در فهرست كتابخانه ملي ايران

Bibliographic Records of Persian Serials in the Catalogue of National Library and Archives of Iran

هدف: شناسایی وضعیت پیشینه‌های كتابشناختی پیایندهای فارسی در فهرست كتابخانه ملی ایران از نظر سطح، صحت اطلاعات ذخیره‌شده، و نوع اشتباه در ورود اطلاعات این پیشینه‌ها. روش/ رویكرد پژوهش: پیمایشی با رویكرد توصیفی- تحلیلی. جامعه پژوهش شامل كاربرگه‌های كامل پیایندهای فارسی در نرم‌افزار رسا (برابر با 12700 كاربرگه) بود كه 375 پیشینه به‌عنوان نمونه انتخاب شد. این پیشینه‌ها شامل 25125 فیلد بودند. ابزار گردآوری اطلاعات، سیاهه وارسی تهیه‌شده مطابق با راهنمای یونی‌مارك برای فهرست‌نویسی پیایندها بود. یافته‌ها: از مجموع فیلدهای مورد بررسی 12% دارای اطلاعات و 88% فاقد اطلاعات بود. 65% اطلاعات به‌شكل صحیح و 35% به‌شكل اشتباه وارد شده است. بیشترین اشتباه از نوع یونی‌كدنشده با 49% و سپس، از نوع مستندنشده با 33% بود. اشتباه فهرست‌نویس در انتخاب فیلد 5/11 درصد، نویسه و كلمه اضافی 4%، اطلاعات ناقص 2%، و اشتباه املایی تقریباً 5/0% بوده است. ورود اطلاعات در بلوك 4 (فیلدهای ارتباطی) و بلوك 5 (اطلاعات عنوان) مورد غفلت واقع شده است. نتیجه‌گیری: نبود سیاست مشخص و دقیق فهرست‌نویسی و كم‌دقتی فهرست‌نویس از عوامل اصلی كمبود اطلاعات در ذخیره‌سازی پیشینه‌های پیایندهای فارسی است. بهتر است كتابخانه ملی به فهرست‌نویسی پیایندها و تدوین دستورالعمل‌های جامع در این حوزه توجه ویژه نماید.

Purpose: Study of level, accuracy and mistakes of serial bibliographic records entered into the catalogue of National Library and Archives of Iran. Methodology: The population of this survey consists of 12700 Persian serial records in RASA, 375 of which selected as sample (25125 fields). Data was collected using a checklist created based on UNIMARC guideline for serial cataloging. Results: Twelve percent (12%) of fields have data and 88% do not. Sixty-five percent (65%) of data are accurate while 35% are not. The most mistakes belong to non-Unicode fields with 49% followed by unauthorized by 33%. Cataloger mistake in choosing the right field was seen in 11.5% of fields, additional character and words in 4%, incomplete data in 2% and spelling errors in 0.5%. Data entrance was mostly neglected in block 4 (linking data) and 5 (title data). Conclusion: Lack of an accurate and well-defined policy for cataloging and cataloger mistakes are the main factors for bibliographic data deficiencies. It is suggested that National Library and Archive of Iran (NLAI) prepare a comprehensive guideline for serial cataloging.