مقايسه بين ميزان تأثير پارامترهاي تبخير و تعرق مرجع و رطوبت نسبي روي وقوع آتش‎سوزي در جنگل‎هاي زاگرس (مطالعه موردي: استان خوزستان)

Effects of dereference evapotranspiration and relative humidity on forest fire occurrences in Zagros Forests, west of Iran (Case study: Khouzestan province)

این تحقیق در ناحیه رویشی زاگرس در استان خوزستان با هدف مقایسه بین میزان تأثیر پارامتر‎های تبخیر و تعرق مرجع و رطوبت نسبی بر احتمال وقوع آتش‎سوزی انجام شد. داده‎های ماهانه تبخیر و تعرق و رطوبت نسبی برای تهیه نقشه مربوطه تهیه شد. پس از تهیه نقشه پتانسیل خطر، استاندارد‎سازی و طبقه‎بندی آن براساس روش‎های متداول برای هر دو پارامتر انحام شد. نتایج نشان داد از نظر پارامتر تبخیر و تعرق مرجع، 8/16 درصد از مساحت منطقه دارای خطر بسیار زیاد می‌باشد و 7/21 درصد از منطقه در معرض خطر زیاد نسبت به وقوع آتش‎سوزی است. در حالی كه پتانسیل خطر وقوع آتش‎سوزی نسبت به نقشه پارامتر رطوبت نسبی نشان داد كه در مجموع حدود 5/44 درصد از سطح كل منطقه دارای پتانسیل خطر زیاد نسبت به وقوع آتش‎سوزی می‎باشد. آزمون كارایی نقشه پهنه‌بندی خطر آتش‎سوزی با استفاده از مناطق آتش‎سوزی شده انجام شد. نتایج نشان داد كه كارایی نقشه پهنه‌بندی خطر آتش‎سوزی بر اساس رطوبت نسبی ارائه شده در ارزیابی خطر وقوع آتش‎سوزی دقت بالاتری از تبخیر و تعرق مرجع دارد. بنابراین پیشنهاد می‎شود در مطالعات بعدی و برای نواحی با شرایط مشابه با جنگل‎های زاگرس بجای استفاده از نقشه تبخیر و تعرق مرجع كه تهیه آن نیاز به صرف زمان بیشتری دارد، از نقشه رطوبت نسبی استفاده شود.

    The aim of the this study was to evaluate reference evapotranspiration (ET0) and relative humidity (RH) impacts on forest fire occurrences in Zagros forests of western Iran, Khuzestan province. Monthly mean meteorological data obtained from five meteorological stations were employed for mapping the ET0 and RH. When ET0 was taken into account, 16.8 % and 21.7 % of this region were classified as high and very high risk classes, respectively while the map of RH indicated that 44.5 % of the study area was in the high risk class of forest fire. Cross-validation analysis based on ET0 revealed that the maximum number of fire occurrence per hectare were in the very low and moderate classes of fire risks. However, for RH the maximum number was observed in the very high risk class (0.003 numbers per hectare). In compare to ET0, RH is preferable for understanding the effects of forest fire occurrence as well as for the forest fire mapping.