بررسي كاركرد روايات تفسيري در «متشابه القرآن» إبن‌ شهرآشوب مازندراني

Studying the functions of interpretive traditions in Ibn Shahr Ashub’s "Motashabih al-Quran "

مفسران و قرآن­پژوهان «روایات تفسیری» را یكی از منابعِ مهم تفسیر دانسته و در شرح و تبیین آیات، بدان رجوع نموده­اند. روایات تفسیری روایاتی هستند كه به گونه­ای در تبیین مفاد آیات قرآنی و مدالیل و مقاصد آن­ها دخالت دارند. نوشتار پیش­رو كه به روش توصیفی- تحلیلی نگاشته شده، در پی آن است تا با دقت در كتاب «متشابه القرآن» إبن­شهرآشوب مازندرانی، ضمن شناسایی گونه­های متنوع روایات تفسیری، مهم­ترین كاركردها و كاربردهای آن­ها را با استناد به برخی از نمونه­ها، تحلیل و بررسی نماید. بررسی­ها نشان می­دهد: به رغم آنكه دامنه‌ی بهره­گیری نویسنده از روایات تفسیری گسترده نبوده، اما وی سعی نموده است تا با روش­های مختلف، از این­گونه روایات جهت تبیین درست آیات و با هدف ارائة صحیحترین وجه تفسیری و بیان مقصود واقعی كلام وحی، استفاده نماید.

Scholars studying Quran have considered "interpretive traditions" as an important source of exegesis, and have referred to it at times of elaborating the verses. Interpretive traditions are those which in one way or other deal with elucidating the sense , meaning and denotation of  the Quranic verses. In this article Ibn Shahr Ashub’s "Mutashabih al-Quran" has been scrutinized for different types of "interpretive traditions", analyzing their most important functions along with their application based on precise examples. The conclusions reached in the study are as follows: although the author has not widely used interpretive traditions, he has made his effort to best use these traditions for a proper clarification of the verses with the intention of reaching the most accurate interpretation revealing the real purpose of the divine message.