تغييرات تنش كولمب حاصل از زمين‌لرزه‌هاي ريگان و توزيع پس‌لرزه‌ها

The Coulomb Stress Changes Due to Rigan Earthquakes and their Aftershocks

در تاريخ 20 دسامبر 2010 زمين‌لرزه‌اي به بزرگاي 5/6 = Mw در جنوب شرقي شهرستان ريگان در شرق استان كرمان به وقوع پيوست. 37 روز پس از اين زمين‌لرزه يعني در تاريخ 27 ژانويه‌ي 2011 زمين‌لرزه‌ي ديگري با بزرگاي 2/6 = Mw به فاصله‌ي نزديكي از رخداد اول، در جنوب غربي آن اتفاق افتاد. بر اساس مطالعات صورت گرفته انتقال تنش ناشي از يك زمين‌لرزه در محيط پيرامون، ممكن است موجب چكانش زمين‌لرزه‌هاي ديگر در همان نزديكي شود. لذا به منظور بررسي اثر زمين‌لرزه‌ي اول بر روي زمين‌لرزه‌ي دوم تغييرات تنش حاصل از آن در محل كانوني زمين‌لرزه‌ي دوم محاسبه گرديد. اين مطالعه افزايش تنشي برابر با 8/2 بار (28/0 مگاپاسكال) در محل كانوني زمين‌لرزه‌ي دوم را نشان مي‌دهد. جابه‌جايي راست-گرد بر روي گسل مسبب زمين‌لرزه‌ي اول مي‌تواند دليلي بر لغزش چپ-گرد بر روي گسل مسبب زمين‌لرزه‌ي دوم باشد كه با توجه به تكتونيك منطقه و سيستم تنشي حاكم بر آن، قابل‌قبول مي‌باشد. همچنين به منظور بررسي اثر تغييرات تنش كولمب بر چكانش پس‌لرزه‌ها، تغييرات تنش كولمب حاصل از هر دو زمين‌لرزه، بر روي گسل‌هاي جهت‌يافته به‌صورت بهينه محاسبه و ملاحظه گرديد كه بيش از 75 درصد پس‌لرزه‌هاي هر دو رخداد در مكان‌هايي اتفاق افتاده‌اند كه تغييرات تنش كولمب، داراي مقدار مثبت بوده يا به‌عبارت‌ديگر، مقدار تنش افزايش يافته است. همچنين اين دو زمين‌لرزه باعث كاهش تنش در قسمت مركزي و شمال غرب گسل بم و افزايش تنش در انتهاي جنوب شرقي آن شده‌ است.

On December 20, 2010, an earthquake with a moment magnitude of 6.5 has been occurred in south-east of Rigan in south of Kerman province. The second strong event was happened 37 days after the first event on January 27, 2011 with a moment magnitude of 6.2 in south-west of the first event. Previous studies indicated that the occurrence of an earthquake can change the distributed stress in surrounding region and caused triggering other events. We have calculated the coulomb stress changes due to the first earthquake in the hypocenter of the second earthquake in order to investigate the effect of first event on the second event. This study showed that the stress has increased about 2.8 bar (0.28 MPa) in the hypocenter of the second earthquake. Right-lateral displacement on the causative fault of the first event based on the tectonic and stress pattern of the region can be a cause of left-lateral displacement on the second event causative fault. Besides, in order to investigate the effect of the stress change on aftershocks distribution, we have calculated the coulomb stress changes due to these events on optimally oriented faults. Our calculations showed that more than 70 percent of these aftershocks distributed in places where the coulomb stress changes have been increased and have a positive amount. Coulomb stress changes due to these earthquakes on the surrounding right-lateral faults have been calculated and showed that the stress has been decreased on the central and north-west parts of bam fault and has been increased in the south-east part of this fault.