بررسي تطابق روش‌هاي تشخيص ارگانولپتيك و كشت ميكروبي ورم پستان گاوي و آزمون آنتي‌بيوگرام در شير گله‌هاي صنعتي و سنتي

Survey of conformity between organoleptic and microbial culture techniques to diagnose cows mastitis and antibiogram test in milk of industrial and traditional herds

زمينه مطالعاتي: بررسي عوامل مديريتي و بهداشتي دخيل در ابتلا به ورم پستان و پيشنهاد درمان مناسب در پرورش حيوانات شيرده بسيار مفيد است. هدف: اين آزمايش جهت بررسي تطابق روش تشخيص ارگانولپتيك ورم پستان با روش كشت ميكروبي در شير گاوداري‌هاي صنعتي و سنتي شهر دلند و شناسايي عوامل بيماري‌زاي و تعيين حساسيت به آنتي‌بيوتيك‌هاي متعارف انجام شد. روش كار: چهار گاوداري صنعتي و چهار گاوداري سنتي در محدوده مذكور انتخاب گرديد. از هر گاوداري سه راس گاو كه از لحاظ خصوصيات ارگانولپتيك مبتلا به ورم پستان باليني بودند انتخاب و از هر كدام دو نمونه شير از دوشش صبح جمع‌آوري گرديد. نمونه‌ها روي محيط كشت‌هاي عمومي كشت شدند تا كلني‌هاي تشكيل شود، سپس آزمون‌هاي افتراقي براي باكتري‌هاي استافيلوكوكوس آريوس و اشريشياكلاي انجام گرفت. آزمون آنتي‌بيوگرام جهت تعيين ميزان حساسيت باكتري‌هاي بيماري‌زا نمونه‌هاي شير به اكسي‌تتراسايكلين، كلرتتراسايكلين و جنتامايسين صورت گرفت. نتايج: نتايج كشت ميكروبي حاكي از وقوع ورم پستان در اكثر گاوهاي مشكوك به ورم پستان بود. آلودگي به استافيلوكوكوس آريوس در همه نمونه‌هاي مشكوك به ورم پستان در گاوداري صنعتي بجز يك مورد و در گاوداري‌هاي سنتي در همه نمونه‌ها مشاهده شد. آلودگي به اشريشياكلاي در نمونه‌هاي شير مشكوك به ورم پستان در گاوداري‌ها صنعتي در حدود يك چهارم موارد و در گاوداري‌هاي سنتي 100 درصد بود كه تفاوت بين آنها معني‌دار بود (05/0P < ). آزمون آنتي‌بيوگرام نشان داد كه همه نمونه‌هاي باكتري شير گاوها به كلرتتراسايكلين مقاوم، به اكسي‌تتراسايكلين مقاوم تا نيمه‌حساس و به جنتامايسين غالباً حساس بودند كه بين گاوداري‌هاي صنعتي و سنتي تفاوت معني‌دار وجود نداشت. نتيجه‌گيري نهايي: در مجموع، نتايج بيانگر انطباق بالاي تشخيص ارگانولپتيك ورم پستان باليني با روش كشت ميكروبي بود. باكتري‌هاي استافيلوكوكوس آريوس در گاوداري‌هاي صنعتي و سنتي ولي اشريشياكلاي در گاوداري‌هاي سنتي جز بيماري‌زاهاي دخيل در ورم پستان منطقه بود. بيماري‌زاهاي پستان در گاوداري هاي صنعتي و سنتي اين منطقه نسبت به اكسي‌تتراسايكلين و كلرتتراسايكلين تقريباً مقاوم بوده كه ولي جنتامايسين مي‌تواند موثر باشد.