ارزيابي آلودگي صوتي بخش مركزي شهر زنجان با استفاده از سيستم اطلاعات جغرافيايي (GIS)

Noise Pollution Evaluation of City Center of Zanjan by Geographic Information System (GIS)

زمینه و هدف: هدف از كنترل صدای محیطی، بهبود مدیریت آن در جامعه است، چرا كه صدای ناشی از ترافیك می­ تواند بر روی نواحی مسكونی مجاور تاثیر بگذارد. مدیریت صحیح برنامه­ ریزی شده صدا می­ تواند این مؤلفه مهم و مضر را كه یكی از فشارهای شهرنشینی بر سلامت مردم است حذف نماید. اما قبل از برنامه ­ریزی جهت كاهش صدا شهری لازم است كه مراكز شلوغ شناسایی شوند. به این جهت در این تحقیق سعی شده است تا شاخص­ های مهم صدا در نواحی شلوغ مركزی شهر زنجان اندازه­ گیری شود.    روش بررسی: مطالعه حاضر در بخش مركزی شهر زنجان كه عمدتا دارای ترافیك سنگین است انجام شده است. بدین منظور تراز صوت معادل (Leq)، تراز روز-شب(Ldn) ، تراز روز-عصر-شب (Lden)، شاخص آلودگی صوتی (NPL) و شاخص صوتی ترافیك (TNI) در 20 ایستگاه در دو بازه زمانی زمستان 1390 و بهار 1391 اندازه ­گیری شد. اندازه­ گیری­ ها در خیابان­ های اصلی این ناحیه با استفاده از دستور العمل­ های توصیه شده توسط EPA انجام و نهایتا نتایج تجزیه و تحلیل شدند. یافته ­ها: نتایج نشان داد كه تغییرات ساعتی كاملا تابعی از میزان عادات جابجایی مردم و همچنین بار ترافیكی در مناطق تجاری شهر زنجان است. همچنین مشخص گردید كه میزان تجاوز از تراز استاندارد محیطی 55dB، با استفاده از تخمین شاخص  Lden برای 100 % ایستگاه­ های اندازه­ گیری وجود دارد. مقادیر شاخص ترافیكی Lden نیز برای 67 % ایستگاه‌ها- زمان­ های اندازه گیری، بیشتر از 74dB و برای 100 % ایستگاه‌ها  در محدوده ساعتی عصرها، بیش از 74dB است. شاخص NP در 78 % ایستگاه‌ها- زمان­ های اندازه­ گیری، بیش از 80dB بوده است كه دلالت بر ایجاد ناراحتی صوتی در بیشتر ایستگاه ­ها و زمان­ ها دارد. نتیجه‌گیری: استفاده از نقشه­ های صوتی و شاخص های TNI وNPL می ­تواند به برنامه كنترل هوشمند ترافیك شهری كمك كند؛ زیرا این نقشه­ ها به خوبی می­ توانند عادات جابجایی مردم در زمان­ ها و مكان­ های مختلف شهر را به تصویر بكشند. 

Background and Objective: The aim of  noise control in a community is to improve its management in the community, because the traffic noise can affect neighboring residential areas. Well-planned noise management can eliminate this major and harmful component issue, which is one of the stresses of urban life on human health. However, before planning to decrease urban noise, it is necessary to determine the very noisy areas in a given city. Therefore, the objective of this study was to measure the main noise indices at the noisy areas of Zanjan City, Iran. Materials and Methods: This study was performed in the central area of Zanjan City, with heavy traffic. For this purpose, the equivalent sound level (Leq), the day-night sound level (Ldn), the day-evening-night sound level (Lden), the noise pollution level (NP) and the traffic noise index (TNI) were measured in 19 stations in the first half (winter and spring) of 2012. The measurements were conducted in the main streets of this area as recommended by EPA guidelines and finally the results obtained were mapped using the ArcGIS (Ver. 10.2) software.  Results: the noise maps in GIS showed clearly the variations of Leq, Ldn, and Lden indices in the study field area. Moreover, it was found that the hourly variations of Leq, Ldn and Lden in stations are completely function of population movements and therefore traffic loads in the Zanjan city center. In addition, the extent of violation of traffic noise level from the ambient noise standard was estimated by Lden at 100% stations (greater than 55 dB). The TNI values at 67  and 100% stations  were more than 74 dB (A), but  in the evenings the TNI values at  100% of stations  were more than 74 dB (A). The NP values at 78% sampling stations were more than 80 dB  implying  traffic noise was annoying in the most stations and times. Conclusion: Using noise maps, NP and TNI indices can help intelligent traffic control planning, because the noise maps can be used to represent the movement of people in different times and parts of a city.