تاثير روش درمانجو مداري راجرز بر تاب‌آوري دانش‌آموزان

The effect of Rogers’ client-centered framework on the students’ resiliency

هدف از اين پژوهش تعيين تاثير روش درمانجو مدار راجرز بر تاب‌آوري دانش‌آموزان دوره متوسطه دوم شهر تهران بود. جامعه آماري پژوهش كليه دانش‌آموزان پسر دوره متوسطه دوم مدارس دولتي شهر تهران در سال 94-1393 و نمونه پژوهش شامل 240 نفر از اين دانش‌آموزان بود كه از ميان مدارس به روش نمونه‌گيري دو مرحله‌اي انتخاب و همتاسازي شدند. سپس به‌صورت تصادفي 40 نفر از دانش‌آموزاني كه تاب‌آوري آن‌ها پايين‌تر از ميانگين بود به‌طور تصادفي از دو مدرسه انتخاب و در دو گروه آزمايش و گواه گمارده شدند (براي هر گروه 20 نفر). جهت جمع‌آوري داده‌ها از پرسش‌نامه تاب‌آوري كونور و ديويدسون (2003) كه داراي 25 سوال 5 گزينه‌اي و روش درمانجو مداري راجرز طي 8 جلسه، 90 دقيقه‌اي اجرا شد. اين پژوهش نيمه آزمايشي از نوع پيش‌آزمون-پس‌آزمون با گروه گواه و مرحله پيگيري بود. جهت تحليل داده‌ها از آمار توصيفي و آمار استنباطي (آزمون كوواريانس) استفاده شد. نتايج پژوهش نشان داد كه ميزان تاب‌آوري دانش‌آموزاني كه روش درمانجو مدار راجرز را دريافت كرده‌اند به‌طور معنادار بالاتر از ميزان تاب‌آوري دانش‌آموزاني است كه روش درمانجو مدار راجرز را دريافت نكرده‌اند. اين روش در افزايش ميزان تاب‌آوري دانش‌آموزان موثر و در طول زمان از پايداري مناسبي برخوردار است. روش درمانجومدار راجرز، همانند يك سپر بلا، افرادِ در معرض خطر را در برابر آثار سو مواجهه با عوامل خطر محافظت مي‌كند و سبب افزايش تاب‌آوري آن‌ها مي‌شود.

The purpose of this study was to evaluate the effect of Rogers’ client-centered framework on the 2nd grade high school students’ resiliency in Tehran. The research population included all second cycle public high school male students in Tehran during the academic year 1393-94. The sample consisted of 240 second grade high school students from the schools of the 2nd educational district who were selected through two-stage cluster sampling method. 40 students whose resilience was under the average were randomly selected from two high schools and they were assigned to experimental and control groups (20 students in each group). Connor-Davidson Resilience Scale (CD-RISC, Connor & Davidson, 2003) containing 25 multiple-choice items was used as the research instrument and the Rogers’ client-centered framework was used as the treatment during eight 90 minutes sessions. It was a quasi-experimental research with pretest-posttest control group and follow-up design. The data was analyzed using descriptive and inferential statistics (ANCOVA). The results showed that the resilience of students who have received Rodgers’ client-centered framework was significantly higher than the resilience of students who have not received this framework. The framework is effective in increasing studentsʹ resilience and it has appropriate stability during the time. Like a scapegoat, Rogersʹ client-centered framework protects at risk people against the adverse effects of exposure to risk factors and it increases the students’ resilience.