ارزيابي تاثيرات كيفيت زندگي بر شهروندان در شهرهاي متوسط مورد شناسي: شهرهاي بروجرد و كوهدشت

Evaluation the Effects of Quality of Life on Citizen in Middle-Sized Cities Case Study: The Cities of Borujerd and Kouhdasht, Lorestan

كيفيت زندگي شهري يكي از مهمترين زمينه‌هاي مورد مطالعه در حوزه برنامهريزي شهري در كشورهاي مختلف است كه تحت تاثير مولفه‌هايي چون زمان و مكان، ارزش‌هاي فردي و اجتماعي، مفهومي پيچيده و چندبُعدي داشته و اغلب با استفاده از شاخص‌هاي عيني يا ذهني و به ندرت با استفاده از هر دو شاخص، اندازه‌گيري مي‌شود. شهرها در مقياس‌هاي متفاوت، از اين شاخص، بهره‌اي كاملاً متفاوت برده‌اند؛ به‌ويژه شهرهايي كه در پي موج انبوه مهاجرت به‌رغم جمعيت‌پذيري بالا و پيوستن به رده‌هاي بالاتر نظام شهري، فاصله بسياري از شهرهاي هم رده خود در شاخص‌هاي كيفيت زندگي دارند. هدف پژوهش حاضر، ارزيابي كيفيت زندگي در شهرهاي متوسط بروجرد و كوهدشت است كه با وجود يكساني رتبه، تفاوت‌هاي بارزي با يكديگر دارند. اين پژوهش با روش توصيفي از نوع علي- مقايسه‌اي، صورت گرفته است. داده‌هاي مورد نياز پژوهش با روش اسنادي- كتابخانه‌اي و روش پيمايش ميداني، از نوع پرسشگري صورت گرفته است. در اين راستا، 643 نفر از شهروندان بالاي 15 سال دو شهر بروجرد و كوهدشت به‌عنوان نمونه انتخاب شدند. نتايج اين پژوهش نشان داد كه ميزان رضايت شهروندان بروجرد از كيفيت زندگي، نسبت به شهروندان كوهدشت در شرايط بهتري قرار دارد كه هم رضايت از شاخص‌هاي عيني و هم رضايت از شاخص‌هاي ذهني كيفيت زندگي را شامل مي‌شود. اين ميزان رضايت مي‌تواند به دلايل عمده‌اي از جمله ميزان جمعيت، سطح سواد، ميزان درآمد خانوار، عملكرد مسيولين شهري و زيرساخت‌هاي آن شامل حمل و نقل، امكانات آموزشي، بهداشت و درمان و ... ‌باشد. از ديگر يافته‌هاي اين پژوهش مي توان به اين نكته اشاره كرد كه ميزان رضايت شهروندان از كيفيت زندگي در شهر بروجرد بالاتر از شهر كوهدشت است. بر خلاف شاخص‌هاي عيني، در بُعد شاخص ذهني در شهر كوهدشت، بيشترين ميزان رضايت مربوط به تامين نيازهاي اساسي و روزمره (مواد غذايي و پوشاك و ...) و احساس راحتي از زندگي در اين شهر است كه به تفكر قناعت‌گونه مردم اين شهر برمي‌گردد. به‌طور كلي فاصله زياد شاخص كيفيت زندگي شهر كوهدشت تا شهر بالاي رده متوسط استان، گوياي اين واقعيت است كه شتابزدگي كوهدشت در جمعيت‌پذيري و پيوستن آن به جرگه شهرهاي مياني استان، به منزله توسعه شاخص‌هاي زندگي در اين شهر نبوده است. همان‌طور كه از بررسي وضعيت شاخص‌هاي كيفيت زندگي مشخص است، كمبود امكانات شهري و حاكميت فرهنگ روستايي در كنار مشكلات ناشي از مهاجرپذيري شهر كوهدشت، سطوح اين شاخص را تا حد بسياري پايين نگه داشته است.

Quality of urban life is one of the most important fields of urban studies in different countries that under the affection of factors such as time, place, personal and social values have a complex and multidimensional concept and often are measured by using subjective and objective indices and rarely by the both ones. Cities at different scales have benefited of this index completely different, especially the cities with the huge number of emigrations , in spite of having high population and connecting to higher level of urban system, have a great distance from the cities at the same class in the indices of the life quality.This research evaluates the quality of life in the middle-sized cities of Borujerd and Kouhdasht in Lorestan that have different levels of life. This research is made by descriptive method of causation – comparative method. The required data was collected by library-documentary and field surveying method in these cities. The statistical population consisted of citizens over 15 years of age and samples are 643. This is a descriptive research with the comparative method. The results of this research indicated that the satisfaction of citizens in the city of Boroujerd is in the better levels because of the main reasons such as population levels, literacy level, household income, performance of municipal authorities and its infrastructure consist of transportation, educational facilities, care and treatment. From the other findings of this research can be noted to that population levels is effective in citizens, satisfaction levels from quality of life so that the more population and larger city (borujerd) have the more satisfacation from quality of life rather than the smaller city (kuhdasht). Unlike the objective indices , from subjective view in Kouhdasht, the greatest amount of satisfaction is relevant with supplying the main and daily requirements ( food , clothing and …) and citizensʹ feeling comfortable of living in the city which refers to the contentment feature of the people of this area. Generally, the high distance of life quality index of Kuhdasht city with the city at the higher level of medium of the province, indicates this fact that precipitance of Kuhdasht in accepting population and its connection to the middle cities of the province do not mean the development of life indices in this city.As it is clear, studying the condition of indices of the life quality, lack of urban facilities and governing the rural culture besides the problems of emigration has kept this index at a very low level.