اثر باقيمانده كودهاي آلي و شيميايي كشت گياه بهاره (سياهدانه) در توليد كود سبز نخودفرنگي (Pisum sativum)

The Residual Effects of Organic and Chemical Fertilizer of Spring Crop (Black Cumin) To Production of Pea (Pisum sativum) Green Manure

در كشاورزي پايدار استفاده كارآمد از باقيمانده كودها در توليد كود سبز اهميت ويژه اي دارد. بنابراين، به منظور بكارگيري باقيمانده كودهاي گاوي و شيميايي كشت سياهدانه در توليد كود سبز نخودفرنگي، آزمايشي در دانشگاه شهركرد طي سال زراعي 92-1391 اجرا شد. تيمارهاي كودي در كشت سياهدانه (سال زراعي 91-1390 ) شامل كود گاوي، كود شيميايي اوره، سه نسبت كود گاوي: اوره تقسيطي (?:?؛ ?:?؛ ?:?) و سه نسبت كود گاوي: اوره غير تقسيطي (?:?؛ ?:?؛ ?:?) و همچنين عدم مصرف كود (شاهد) بودند. كشت نخود فرنگي بدون اضافه كردن كود (دامي يا شيميايي) در سال زراعي 92-1391 انجام شد. نتايج نشان داد كه باقيمانده تيمارهاي كود گاوي و كود گاوي :كود اوره (2:1) تلفيقي تقسيطي بيشترين مقدار وزن خشك نخودفرنگي، به ترتيب معادل 3734 و 3526 كيلوگرم در هكتار در مرحله گلدهي را توليد نمود. بيشترين غلظت نيتروژن (1/51 و 3/50 گرم بر كيلوگرم در مرحله قبل از گلدهي و گلدهي)، جذب نيتروژن (2/176 كيلوگرم بر هكتار در مرحله گلدهي) و نسبت نيتروژن به فسفر (3/13 در مرحله گلدهي) در باقيمانده تيمار كود گاوي: كود اوره (2:1) تقسيطي به‎دست آمد، ولي بيشترين جذب فسفر (1/16 كيلوگرم بر هكتار در مرحله گلدهي) در باقيمانده تيمار كود گاوي مشاهده شد. كمترين نسبت كربن به نيتروژن (14/13 در مرحله قبل از گلدهي) به باقيمانده تيمار گاوي: اوره (2:1) تقسيطي اختصاص داشت. به طور كلي مي توان نتيجه گيري كرد كه استفاده از باقيمانده كودهاي مصرفي در كشت قبلي علاوه بر جلوگيري از هدر رفتن عناصر غذايي تكنيك موثري در بهبود توليد و كيفيت كود سبز مي باشد.

In sustainable agriculture, efficient use of the nutrients residues of fertilizers had superior importance to production of green manure. In order to utilize the organic and chemical fertilizer residue in black cumin (Nigella sativa L.) crop to green manure production of pea (Pisum sativum), the experiment was conducted at Shahrekord University during 2012-2013. Treatments included application of cattle manure (CM), urea (U), three ratios CM:U full dose application (2:1; 1:1;1:2), three ratios CM:U split application (2:1; 1:1;1:2), and unfertilized control to in previous crop (black cumin) in 2012. Pea seeds planted in 2013, and provided no additional manure or fertilizer. The results indicated that the residue of cattle manure and cattle manure: chemical fertilizer (2:1) produced the greatest of pea dry matter (3734 and 3526 kg.ha-1, respectively) at flowering stage. The greatest nitrogen concentration (51.1 and 50.3 g.kg-1 at before flowering and flowering stage, respectively), nitrogen uptake (176.2 kg.ha-1 at flowering stage) and N/P (13.3 at flowering stage) were obtained in the residue of split integrated fertilizer (2:1), however the maximum of phosphorus uptake (16.1 kg.ha-1 at flowering stage) observed in cattle manure residue. The lowest C/N (13.14 at before flowering stage) obtained in the residue of split integrated fertilizer (2:1). In general it can be concluded that the use of the applied fertilizers residue of previous crop, in addition to preventing the loss of nutrients is effective technique to improve the production and quality of green manure.