رابطه بين تغيير اقليم و آتش‎سوزي در جنگل‎هاي استان گلستان

Investigation on the relationship between climate change and fire in the forests of Golestan Province

آتش‎سوزی یكی از مهمترین عوامل تخریب بوم‎سازگان‎های جنگلی محسوب می‎شود. این تحقیق با هدف بررسی تأثیر عوامل اقلیمی بر آتش‎سوزی جنگل‎های گلستان انجام شد. بدین‌منظور آمار تعداد و وسعت آتش‎سوزی‎‎های به‎وقوع‎پیوسته در دو دهه اخیر (از سال 1369 تا 1389) در جنگل‎های استان گلستان از اداره كل منابع طبیعی گلستان و داده‎های اقلیمی دو دهه اخیر از اداره كل هواشناسی گلستان تهیه گردید. برای بدست آوردن متوسط داده‎های اقلیمی استان گلستان، از داده‎های اقلیمی متوسط درجه‎حرارت سالانه، متوسط بارندگی سالانه و متوسط رطوبت نسبی سالانه مربوط به چهار ایستگاه هواشناسی استان، میانگین‎گیری شد. سپس نمودار مربوط به داده‎های اقلیمی ترسیم و تجزیه و تحلیل داده‎ها در نرم‎افزارSPSS  انجام شد. بررسی آماری داده‎های اقلیمی بر اساس ضریب همبستگی پیرسون نشان داد كه بین تعداد آتش‎سوزی‎های به‎وقوع‎پیوسته در استان گلستان و متوسط درجه‎حرارت سالانه در سطح اطمینان 95% و بین تعداد آتش‎سوزی‎ها و متوسط رطوبت نسبی سالانه در سطح اطمینان 99% رابطه معنی‎داری وجود دارد، اما بین تعداد آتش‎سوزی‎ها و میانگین بارندگی سالانه ارتباط معنی‎داری وجود ندارد. از طرف دیگر بین وسعت آتش‎سوزی‎های به‎وقوع‎پیوسته در استان گلستان و متوسط رطوبت نسبی سالانه در سطح اطمینان 95% رابطه معنی‎داری وجود دارد، اما بین وسعت آتش‎سوزی‎ها و متوسط درجه‎حرارت سالانه و همچنین متوسط بارندگی سالانه ارتباط معنی‎داری مشاهده نمی‎شود. نتایج كلی حكایت از آن دارد كه بین آتش‎سوزی‎های استان گلستان و میانگین درجه‎حرارت سالانه رابطه مستقیم و بین این آتش‎سوزی‎ها و میانگین رطوبت نسبی سالانه رابطه معكوس وجود دارد.

Fire is one of the most destructive factors in forests. This research was carried out to investigate the impact of climatic factors on fire in Golestan forests. Statistics of the area and the number of fires in Golestan forests in the two past decades (from 1990 to 2010) was provided by the Golestan Natural Resources Administration and the climatic data of the two past decades was provided by the Golestan Aerology Administration. Climatic data with the mean annual temperature mean annual precipitation and mean annual relative humidity in the four stations was obtained to get the mean climatic data of Golestan Province. Then the flowchart of the climatic data was drawn. After normal testing of data, Pearson’s correlation coefficient was used to explore the relationship between climatic data and fires. Data analysis was performed using SPSS. Statistical analysis s of climatic data based on Pearson’s correlation coefficient showed that there was a significant relationship between number of occurred fires in Golestan forests and mean annual temperature with a 95% confidence level and also between the number of occurred fires in Golestan forests and mean annual relative humidity with a 99% confidence level; but there was no significant relationship between the number of occurred fires in Golestan forests and mean annual precipitation. On the other hand, there was a significant relationship between the area of occurred fires in Golestan forests and mean annual relative humidity with a 95% confidence level, but there was no significant relationship between the area of occurred fires in Golestan forests and mean annual temperature and mean annual precipitation. The overall results showed that there was a direct relationship between fires of Golestan Province and the mean annual temperature, and there was an indirect relationship between fires in Golestan Province and mean annual relative humidity.