تهيه نسخه فارسي «پرسشنامه سنجش رفتاري كاركرد اجرايي - نسخه پيش دبستاني» و بررسي روايي ظاهري و محتوايي آن

Study of Face and Content Validity of the Persian Version of Behavior Rating Inventory of Executive Function, Preschool Version

هدف كاركردهاي اجرايي به سلسله مراتب بالاتر و خودتنظيم‌گر فرايندهاي شناختي گفته مي‌شود كه به مديريت و كنترل افكار و اعمال كمك مي‌كنند. كاركردهاي اجرايي كودكان به شيوه‌هاي مختلفي ارزيابي مي‌شود كه معتبرترين و ارزشمندترين شيوه، استفاده از گزارش عملكردهاي روزانه در محيط طبيعي زندگي كودك است. هدف اين تحقيق تهيه نسخه فارسي «پرسشنامه سنجش رفتاري كاركرد اجرايي - نسخه پيش‌دبستاني» (BRIEF-P) و بررسي روايي ظاهري و محتوايي آن در كودكان بهنجار فارسي‌زبان بود. اين پرسشنامه توسط والدين كودكان 5-2 سال تكميل شد. روش بررسي اين مطالعه روش‌شناسي و از نوع روان‌سنجي است و با استفاده از قرارداد استاندارد IQOLA، به فارسي‌سازي آزمون و بررسي روايي آن مي‌پردازد. اين پروتكل شامل مراحل ترجمه، سنجش كيفيت ترجمه، ترجمه روبه‌عقب، مقايسه نسخه انگليسي با نسخه فارسي است. سنجش روايي ظاهري برعهده 20 نمونه (والد) بود و نمره اثر عبارات سنجيده شد. 15 صاحب‌نظر با استفاده از فرمول محاسبه نمره اثر و فرمول محاسبه CVI و CVR، روايي محتواي آزمون و نسبت و شاخص روايي محتوا را بررسي كردند.  يافته‌ها براي سنجش ميزان سادگي و وضوح عبارات پرسشنامه، توافق بالاي 80 درصد گروه نمونه مبني‌بر ساده‌، رسا و واضح بودن آيتم‌ها مدنظر قرار گرفت و عبارات مشكل و مبهم در هيئت محققان و متخصصان در جلسات مكرر موردبحث قرار گرفتند و مفاهيم مشابه ساده‌تر، رساتر و واضح‌تر، جايگزين عبارات دشوار و مبهم شدند. سپس نمره اثر معيار تناسب و ارتباط آيتم‌ها براي هريك از 63 آيتم پرسشنامه محاسبه شد. نتيجه روايي صوري نشان داد كه تمام عبارت ساده و واضح بودند و بيشتر آيتم‌هاي پرسشنامه به‌جز 7 عبارت نمره اثر بالاتر از 5/1 را كسب كردند. براي بررسي روايي محتوايي پرسشنامه از محاسبه شاخص و نسبت روايي محتوا استفاده شد. بررسي روايي محتوا نشان داد كه تقريباً تمام عبارات پرسشنامه نمره شاخص بالاي 79/0 (كمترين نمره 8/0 و بيشترين نمره 1) را كسب كردند ولي براي معيار مرتبط‌بودن سه عبارت نمره كمتر از 79/0 را كسب كردند. همچنين، نمره نسبت روايي محتوا براي همه عبارات به‌جز 5 عبارت بالاتر از 49/0 به‌دست آمد. نتيجه‌گيري نسخه فارسي اين پرسشنامه از نظر فرهنگي و روايي صوري، انطباق مناسبي پيدا كرده است. نتايج روايي صوري مؤيد اين نكته است كه نسخه فارسي آزمون براي جامعه هدف، واضح، روشن و قابل‌فهم است، اما براي 7 آيتم پرسشنامه، نمره اثر كمتر از 5/1 به‌دست آمد. البته ازآنجاكه در اين مطالعه والدين كودكان بهنجار موردتوجه بودند، مي‌توان به احتمال اهميت اين عبارات در سنجش كودكان نابهنجار پي برد؛ زيرا در طيف وسيعي از اختلالات رشدي كودكان (همانند نقص توجه/بيش‌فعالي و اتيسم) چنين رفتارهايي به‌وضوح مشكل‌زا تلقي مي‌شوند. بنابراين، اهميت وجود چنين عباراتي در پرسشنامه نهايي مشاهده مي‌شود و با وجود نمره اهميت كمتر از 5/1 برخي عبارات در گروه نمونه (كودكان بهنجار)، اين عبارت‌ها حفظ و در پرسشنامه نهايي ذكر شد. نتايج روايي محتوايي نيز نشان‌دهنده برداشت‌هاي متفاوت فرهنگي از برخي عبارات پرسشنامه بود. پيشنهاد مي‌شود در مطالعات آتي، روايي صوري اين نسخه فارسي با نظرخواهي از والدين كودكان ناهنجار و مبتلا به اختلالات رشدي انجام گيرد و نتايج موردمقايسه قرار گيرند و انواع ديگر روايي و پايايي اين آزمون بررسي شود.

Objective Executive functions are referred to higher and self-tuning cognitive processes that help managing behaviors and thought controls. Executive functions in children are assessed in different ways. The most prestigious and valuable way is using daily functions reports on a childʹs natural environment. This study aimed to prepare the Persian version of behavior rating inventory of executive function-preschool (BRIFF-P) and study of its face and content validity among Iranian children. The questionnaire completed by parents of 2-5 years old children. Materials & Methods This study has methodological and psychometric design. We studied the Persian version of tests using standard protocols IQOLA and determined its validity. This protocol includes translation, evaluation of translation quality, backward translation, and comparing the English version with its Persian one. Face validity was determined by 20 samples (parent) and the impact score was measured. Content validity index (CVI) and ratio of the content validity (CVR) was determined by asking the opinions of 15 experts. Moreover, the simplicity, relevance, and transparency of each item was evaluated. Results Based on the simplicity and clarity of questionnaire items, over 80% agreement of the sample group indicated the simplicity and clarity of the items. also the difficult and complex items were discussed among experts in several sessions and as a result the simpler and clearer concepts took the place of difficult and ambiguous items. Then, the score of proportion index effect and relation of items for each of 63 items of questionnaire was calculated. the results showed that all items of questionnaire were simple and clear, also all items except 7 achieved impact score of higher than 1.5. To evaluate the content validity of the questionnaire, we used ratio of content validity and index calculation. Content validity showed that almost all items of the questionnaire achieved CVI score of higher than 0.79 (The lowest score was 0.8 and highest one was 1); however, as regards the index of relatedness, 3 items got scores lower than 0.79 The scores of the content validity ratio were more than 0.49, except the fifth item. Conclusion The Persian version of this questionnaire possesses a good match in terms of cultural and face validity. The results of content validity confirms that the Persian version is clear, simple, and understandable for the target society. However, 7 items of the questionnaire got scores lower than 1.5. of course, as in this study, the parents of normal children were investigated, the importance of these items in evaluation of abnormal children must be considered, because in many abnormal growth development of children (like attention deficit/hyperactivity, autism) such behaviors are clearly considered problematic. Therefore, the importance of these items are seen in final questionnaire and in spite of low score of 1.5 of some items, in the sample group (normal children), these items were kept and inserted in the final questionnaire. The results of content validity were also indicative of different cultural assumptions from some items of this questionnaire. We suggest that in future studies, the content validity of the Persian version was estimted with regard to opinions of parents of abnormal children with growth development problems and then the results were compared. We also suggest examining the other kinds of reliability and validity of this test.