كنه‌هاي بالا خانواده (Tetranychoidea (Acari:Prostigmata مرتبط با درختان و درختچه‌هاي پاركهاي جنگلي در مشهد

Tetranychoid mites (Prostigmata: Tetranychoidea) associated with forest trees and bushes in suburb parks in Mashhad, NE Iran

اهمیت حفظ و توسعه فضاهای سبز شهری و پیرامون شهری به لحاظ كاركردهای مختلف بر كسی پوشیده نیست. گرچه بیشتر درختان و درختچه‌های فضاهای سبز شهری عمدتاً برای تأمین زیبایی و سایه كاشته می‌شوند ولی مزایای بی‌شمار زیست‌محیطی، اجتماعی، فرهنگی و اقتصادی آنها را نیز نمی‌توان نادیده گرفت. بدیهی است خدمات فوق‌الذكر وقتی در حد كمال بروز خواهد كرد كه درختان از سلامت كامل برخوردار باشند (امانی، 1383). تعداد كنه‌های گیاهی خسارت‌زا در سطح دنیا بالغ بر 4000 گونه برآورد شده است (Bolland et al., 1998) كه بسیاری از آنها روی درختان و درختچه‌های زینتی اهمیت ویژه‌ای دارند. در ایران از حدود 1040 گونه كنه گزارش شده (كمالی و همكاران، 1380) حدود 90 گونه آنها روی درختان و درختچه‌های غیرمثمر در نقاط مختلف كشور فعالیت دارند (خلیل منش، 1351; عبایی، 1362; بهداد، 1366; خسروشاهی و اربابی، 1376; بریمانی ورندی و كمالی، 1377; كمالی و همكاران، 1380; بریمانی ورندی و همكاران، 1383; خانجانی و حداد ایرانی نژاد، 1385). این درحالیست كه هنوز در بسیاری از مناطق كشور، از جمله استانهای خراسان هیچ مطالعه اختصاصی بر روی تنوع گونه‌ای كنه‌های زیان‌آور درختان و درختچه‌های غیرمثمر و زینتی در فضاهای سبز شهری و پاركهای پیرامون شهری انجام نشده است. 

A detailed knowledge of species diversity of pests of each host plant and the seasonal occurrence of them is essential for an integrated pest management program. To provide such basic information, a two-year survey was conducted for the first time on injurious mites associated with coniferous and broad leaf trees and shrubs in forest parks in and surrounding of Mashhad. As a result, 14 mite species belonging to families Tetranychidae and Tenuipalpidae were collected and determined. Among them,9 species are reported for the first time from Razavi Khorasan province including 3 new records for Iranian fauna. The species, Oligonychus ununguis (Jacobi) and Tetranychus turkestani (U.& N.) were found in higher numbers and had more hosts. This article presents information on morphological characteristics as well as habits of collected mites on some common trees and bushes in woodland areas in suburbs of Mashhad city.