ادله‌ ادبي دلالت فراسياقي قرآن

برخي از آيات قرآن كريم افزون بر معنايي كه در ضمن فضاي سياقي و بافت زباني افاده مي‌كنند، قابليت دلالت بر معاني ديگر، با چشم‌پوشي از سياق متني را نيز دارا هستند كه از اين معاني، در اين پژوهش به مدلول فراسياقي ياد مي شود. كشف چنين دلالت‌هايي در كنار پايبندي به اصول و ضوابط تفسيري، در سايه جداسازي و تقطيع گزاره‌هاي قرآني و يا فرانگري از تنگناهاي سياق متني آيات، امكان‌پذير است. شيوه بياني بي‌بديل، قرآن به دليل برخورداري از شاخصه‌ها و مولفه‌هايي چون ذووجوه بودن، جامعيت دلالي در قالب ساختارهاي موجز، قابليت چند معنايي و تكرار گزاره‌هاي يكسان در مجموعه‌ها و سياق‌هاي معنايي متفاوت، كه جملگي برخاسته از ماهيت زباني و ساختار خاص ادبي آيات قرآن كريم است، اعتبارمندي استنباط‌هاي فراسياقي را فراهم مي‌آورد. در اين پژوهش، كوشش بر آن است تا با رويكردي توصيفي تحليلي، بر پايه ويژگي‌هاي زبان‌شناختي و ادبي آيات قرآن، با تكيه بر منابع اصيل علوم قرآن و مصادر ادبي، ضمن ارايه نمونه‌ها و شواهدي عيني از آيات قرآن به اعتبارسنجي اين رويكرد معناشناختي، در تبيين آيات پرداخته شود. نتيجه پژوهش نشان مي‌دهد كه در روايات تفسيري اهل بيت(ع) نيز، مدلول فرا سياقي قرآن، معتبر شناخته شده است.