معرفي زنبورهاي گالزاي بلوط (Hymenoptera: Cynipidae) و پارازيتوئيدهاي درون گالي روي بلوط Quercus brantii در مناطق جنوبي زاگرس

Oak cynipid gall wasps (Hym.: Cynipidae) and associated parasitoids on Persian oak, Quercus brantii in southern Zagros

شناسایی عوامل گالزای درختان بلوط كه از تنوع گونه‌ای بالایی برخوردارند تاكنون در مناطق وسیعی از كشور انجام شده، اما لزوم انجام تحقیقات تكمیلی را در این خصوص می‌طلبد. مقاله حاضر برگرفته از طرح تحقیقاتی جمع‌آوری و شناسایی حشرات گالزای درختان بلوط حاشیه جنوبی نوار زاگرس بوده كه به صورت زیر پروژه طرح ملی و در دو استان فارس و خوزستان طی سالهای 1384 لغایت 1385 اجرا گردید. در این تحقیق علاوه بر مطالعه عوامل گالزای درختان بلوط بخصوص زنبورهای خانواده Cynipidae، عوامل پارازیت و همچنین حشرات همسفره با این عوامل گالزا جمع‌آوری و شناسایی گردیدند. در این مطالعه مناطق مورد بررسی عبارت از سپیدان، قائمیه و نورآباد در استان فارس و باغملك، مسجد سلیمان و اندیمشك در استان خوزستان بودند. نمونه‌برداری هر دو هفته یكبار انجام و گال‌های جمع‌آوری شده به آزمایشگاه منتقل گردیدند. گال‌های جمع‌آوری شده بر اساس شكل ظاهری یكسان به ظروف پرورش منتقل و پس از خروج حشرات كدگذاری و جهت شناسایی دقیق به مؤسسه تحقیقات جنگلها و مراتع كشور ارسال گردیدند. در مجموع 7 گونه زنبور گالزا از خانواده Cynipidae به نامهای Aphelonyx persica،Dryocosmus israeli، Neuroterus saliens، Neuroterus lanuginosus، Pseudoneuroterus macropterus، Dryocosmus tavakoliiوDryocosmus mikoiروی میزبان بلوط ایرانی Quercus brantii در مناطق مورد بررسی جمع‌آوری و شناسایی گردیدند. همچنین تعداد 9 گونه زنبور پارازیتوئید متعلق به 6 خانواده مختلف از بال غشائیان از گالهای جمع‌آوری شده جداسازی و شناسایی گردیدند.    

Galls are induced as a result of interaction between plant hormones and chemo-stimulants of insects. Some Insects make galls especially cynipid family from Hymenoptera. This paper is taken from the national project titled as collection and identification of gall inducing insects and associated natural enemies in oak forests of Iran. The study was performed in 2005-2006 period in Fars and Khozestan provinces. The main ideas of this project were collection and identification of gall inducing insects and the associated natural enemies. The sampling stations were determined in Fars and Khozestan oak forests and host plants were sampled every two weeks. The galls information such as date of sampling, the species, the region, the height and etc. recorded. The galls put in special dishes in lab and their emergence recorded daily. Then the insects insert in ethanol 75% with their specific code. The seven species of Cynipidae family collected on Quercus brantii were as follow: Aphelonyx persica, Dryocosmus israeli, Neuroterus saliens, Neuroterus lanuginosus, Pseudoneuroterus macropterus, Dryocosmus tavakoliiandDryocosmus mikoi. Nine parasitoid species of six Hymenoptera families were identified as well.