معرفي برخي از دشمنان طبيعي سوسك برگخوار قهوه‌اي توسكا (Galerucella lineola (Col.: Chrysomelidae و تعيين درصد پارازيتيسم دو گونه زنبور پارازيتوئيد آن در جنگلهاي استان گلستان

Natural enemies associated with alder leaf beetle, Galerucella lineola (Col.: Chrysomelidae) and the parasitism rates of two parasitoid wasps in Golestan Province forests

سوسك برگخوار توسكا، از آفات مهم برگخوار توسكا (Alnus subcordata) در استانهای شمالی كشور بخصوص استان گلستان محسوب می‌گردد. تغذیه لارو و حشره كامل از پارانشیم و اپیدرم برگها باعث كاهش سطح برگ و تغذیه آنها از جوانه انتهایی منجر به رشد جوانه‌ها و شاخه‌های جانبی شده و در نتیجه كاهش كیفیت چوب را باعث می‌گردد. طی سالهای 79-1378 تعدادی از حشرات شكارگر مهم كه روی تخم و لاروهای این آفت فعالیت داشتند، در دو منطقه جنگلی واقع در جنگلهای كردكوی و جعفرآباد جمع‌آوری و به آزمایشگاه منتقل شدند. در شرایط آزمایشگاهی تخم و لاروهای آفت در اختیار هریك از شكارگرها قرار گرفت و با مشاهده تغذیه از آنها، از شكارگر بودن آنها روی آفت اطمینان حاصل گردید. درصد پارازیتیسم حشرات پارازیتوئید نیز با جمع‌آوری تصادفی تخم‌ها و لاروهای سوسك برگخوار و شمارش تعداد تخم‌ها و لاروهای انگلی شده آفت محاسبه شد. حشراتی كه دارای فعالیت شكارگری و انگلی روی تخم و لارو این آفت بودند، عبارتند از: 1- Coccinella septempunctata (Col.: Coccinellidae) 2- Adalia bipunctata (Col.: Coccinellidae) 3- Hippodamia variegata (Col.: Coccinellidae) 4- Propyleae quatuordecimpunctata (Col.: Coccinellidae) 5- Calvia sp. (Col.: Coccinellidae) 6- Calosoma sp. (Col.: Carabidae) 7- Mantis sp. (Mantodea: Mantidae) 8- Formica sp. (Hym.: Formicidae) 9- Catagliphos sp. (Hym.: Formicidae) 10- Tetrastichus sp. (Hym.: Eulophidae) : زنبور پارازیتوئید تخم 11- Entedon sp. (Hym.: Eulophidae): زنبور پارازیتوئید لارو همچنین فعالیت شكارگری عنكبوت‌هایی از خانواده Arachnidae و زیرخانواده Argiopinae نیز روی این آفت به‌ویژه روی لاروهای سنین مختلف آن مشاهده شد. زنبور Endeton sp. در سال‌های 1378 و 1379 در جنگل‌های جعفرآباد و كردكوی به ترتیب 5/2 و 5/5 درصد و 11 و 5/11 درصد از لاروهای سنین دوم و سوم را پارازیته كرد، در‌حالی‌كه زنبور گونه Tetrastichus sp. در سال 1378 در جنگلهای جعفرآباد و كردكوی به ترتیب 2/26 و 14/11 و در سال 1379 به ترتیب 96/40 و 52/25 درصد از تخم‌های سوسك برگخوار توسكا را پارازیته نمود. این زنبور در جنگل جعفرآباد به مراتب فعالتر از جنگلهای كردكوی بود و برعكس، ارزیابی‌ها نشانگر این است كه زنبور Entedon sp. در جنگلهای كرد كوی فعالیت بیشتری دارد.    

Alder leaf beetle, Galerucella lineola is considered as one of the most important phytophagous pests of alder trees (Alnus subcordata) in Northern forests of Iran especially in Golestan province. Adults and three larval instars feed on leavesʹ parenchyma and epidermis and lower the assimilation surface area of the host tree. On the other hand, the damage caused by the larval feeding on terminal parts of the host tree causes dieback of the terminal buds and lateral shoots. This leads to reduced growth and lowers of the wood quality. In the course of the studies conducted in two forest regions; JafarAbad and Kordkouy forests in years 1999-2000, several insects with predatory or parasitic activity on different development stages of alder leaf beetle were collected. In laboratory conditions, the predatory activity of the collected insects were confirmed by observing direct feeding on eggs and larvae of the pest. Parasitism percent of parasitoid insects were also calculated by random collection of eggs and larvae of alder leaf beetle and counting the number of parasitoid eggs and larvae. Insects with predatory and parasitic activity on eggs and larvae of the pest were as below: 1- Coccinella septempunctata (Col.: Coccinellidae) 2- Adalia bipunctata (Col.: Coccinellidae) 3- Hippodamia variegata (Col.: Coccinellidae) 4- Propyleae quatuordecimpunctata (Col.: Coccinellidae) 5- Calvia sp. (Col.: Coccinellidae) 6- Calosoma sp. (Col.: Carabidae) 7- Mantis sp. (Mantodea: Mantidae) 8- Formica sp. (Hym.: Formicidae) 9- Cataglyphos sp. (Hym.: Formicidae) 10- Tetrastichus sp. (Hym.: Eulophidae): (egg parasitoid) 11- Entedon sp. (Hym.: Eulophidae): (larval parasitoid) During the study, predatory activity of some spiders of the family Arachnidae and subfamily Argiopinae was also observed especially on larvae of the pest. The wasp Entedon sp. parasitized 2.5 and 5.5 percent second and third larval instars of the pest in JafarAbad and Kordkouy forests in the year 1999 and and 11 and 11.5 percent in the year 2000 respectively, while the wasp Tetrastrichus sp. parasitized 26.2 and 11.14 percent of the pest eggs in the year 1999 and 40.96 and 25.52 percent of the eggs of the pest in the year 2000 in JafarAbad and Kordkouy forests respectively. The former wasp was much more active in JafarAbad forests than Kordkouy, but the results showed that Entedon sp. was more active in Kordkouy forests.