تعيين بهترين زمان مبارزه با پوره‌هاي ملخ كوهان‌دار ‌تاغ Dericorys albidula با استفاده از تركيبهاي هورموني (IGRs)

Optimal timing for IGRs application against Dericorys albidula nymphs

ملخ كوهان‌دار تاغ یكی از آفات مهم در اكثر تاغكاریهای ایران، به خصوص تاغزارهای استانهای اصفهان، سمنان، تهران (ابردژ ورامین) و خراسان می باشد. این بررسی برای ارزیابی چند حشره كش روی ملخ فوق طی دو سال در قالب طرح بلوكهای كامل تصادفی با سه تیمار و سه تكرار در تاغزارهای شهرستان اردستان انجام گرفت. تیمارها شامل مواد شبه هورمونی دیفلوبنزرون (به صورت دو فرمولاسیون پودری و روغنی)، نومولت و آب به عنوان شاهد بود. آزمایش روی پوره‌های سنین 2 و3 و بعد پوره‌های سنین 4 و5 با سمپاشی درختچه های تاغ و محبوس كردن آنها در قفسهای توری انجام شد. تعداد تلفات پوره‌ها در هر مرحله 5 ،10 و 15 روز پس از محلول‌پاشی شمارش شده و نتایج حاصل مورد تجزیه و تحلیل آماری قرار گرفت. میزان تلفات پوره‌های سنین 2 و3 برای دیمیلین روغنی، نومولت و دیمیلین پودری 15 روز پس از محلول‌پاشی به ترتیب 73 ، 61 و 23 درصد بود. همچنین تلفات پوره‌های سنین 4 و 5 به ترتیب برابر با 56 ، 44 و 23 درصد بوده است. طبق نتایج بدست آمده از این بررسی، در سطح 1% اختلاف معنی‌داری بین تیمارهای بكاربرده شده وجود داشت. گروه بندی تیمارها (آزمون دانكن) در سطح 1% نشان داد كه دیمیلین روغنی بیشترین تأثیر و دیمیلین پودری كمترین تأثیر را در كنترل پوره‌های سن 2 و 3 و همین طور 4 و 5 داشته و نومولت حد فاصل بین دو فرآورده فوق بوده است. نتایج حاصل از بكارگیری تركیبهای هورمونی و تجزیه واریانس آنها نشان داد كه استفاده از آنها روی پوره‌های سنین پایین (2 و 3) مؤثرتر بوده است.    

Dericorys albidula is one of the most important pests of saxaul trees (Haloxylon spp.) in major saxaul plantation areas of Iran, in particular Isfahan, Semnan, Tehran and Khorasan provinces. Because of regular outbreak of this pest, control measures are carried out annually using phosphorus insecticides, specially fenitrothion. In order to optimize timing of chemical applications, a field test was conducted in 1996 to 1997 in a randomized complete block designs  with 3 treatments and 3 replications in saxaul plantation of Ardestan. Treatments include 2 formulations of diflubenzuron 45% (oil based and wettable powder) and nomolt (2.5 l/ha as ULV) and water as control. As nymphs were mobile and move around activity, experiment was performed in. 2×2×2 m cages with an screen iron over saxaul plants treated with chemicals. Twenty five nymphs were released in each cage. The experiment was carried out in two stages: on 2nd and 3rd nymphal stages as first group and 4th and 5th nymphal stages as the second group. Criteria for appraising chemicalls include the effect of compounds on nymphal mortality rate for each treatment. Samplings were at 5, 10 and 15 days intervals following treatment application and the number of dead nymphs was recorded. Duncan test was conducted to compare average values. Based on the results, mortality rate in the first group for treatments of Oil-Dimilin, Nomolt and Powder-Dimilin at 15 days after operation were 70, 61 and 23 percent respectively. The figures for the second group were 58, 46 and 23 percent respectively. There was significant differences (1%) between treatments and Oil-Dimilin 45% caused the highest mortality. Powder Dimilin showed the least mortality on 2 and 3 as well as 4 and 5 instars nymphs.