بررسي ميزان آلودگي دو كلن صنوبر از گونهPopulus deltoides به ابريشم باف ناجور (Lymantria dispar (Lep.: Lymantriidae در آستانه اشرفيه استان گيلان

Infection rate of two Poplus deltoides clones with gypsy moth, Lymantria dispar (Lep.: Lymantriidae) in Astaneh-e- Ashrafiyeh in Guilan Province

پروانه ابریشم باف ناجور از آفات مهم درختان پهن برگ و سوزنی برگ میباشد كه در اغلب مناطق استان گیلان پراكنش دارد. تاكنون بیش از 400 گونه گیاه از جمله درختان صنوبر به عنوان میزبانهای حشره ثبت شده است. در استان گیلان زراعت صنوبر به دلیل عملكرد بالا مورد استقبال كشاورزان و روستاییان قرار گرفته و در سطح وسیعی كشت میگردد. در بررسیهایی كه طی سال 1382 از صنوبركاریهای آستانه اشرفیه صورت گرفت، بیبرگی و لخت شدن كامل كلنی از صنوبر مشاهده گردید. در حالی كه در قطعه صنوبركاری دیگری كه در فاصله 25 متری از این قطعه قرار داشت، خسارت بسیار كم بود. صنوبرهای خسارت دیده گونه P. deltoides كلن 69/55 و مساحت كشت آن حدود6500 متر مربع بود. متوسط ارتفاع درختان در این قطعه 1±19 متر و متوسط قطر برابر سینه آنها 2±25 سانتیمتر بود. كلن صنوبر كمتر خسارت دیده P. deltoides 77/51به مساحت حدود4750 متر مربع، متوسط ارتفاع درختان 5/1±18 متر و متوسط قطر برابر سینه 5±21 سانتیمتر بود. نتایج نمونهبرداری نشان داد كه كلن P. deltoides 69/55 نسبت به كلن P. deltoides 77/51 آلودگی بسیار بیشتری به آفت داشت .متوسط تعداد لارو مرده در حاشیه و داخل توده كلن P.d.69/55 به ترتیب 38 و 43 عدد و متوسط تعداد لارو زنده در آنها به ترتیب 750/2 و 6 عدد بود. متوسط تعداد لارو زنده در چهار طبقه ارتفاعی (طوقه تا نیم متری، نیم تا یك متری، یك تا یك و نیم متری و یك و نیم تا دو متری) تنه ده پایه صنوبر در داخل توده این كلن به ترتیب 62/12، 12/12، 87/9، 75/5 عدد و در حاشیه آن 75/12، 37/14، 75/12، 87/8 عدد بوده و تفاوت معنیداری میان آنها به اثبات نرسید. متوسط تعداد دستجات تخم گذاشته شده توسط پروانههای ماده نسل بعد روی كلنهایP. deltoids 69/55 و P. deltoides 77/51 به ترتیب 1/4 و 7/2 بود. نتایج این بررسی نشان داد كه اگر چه صنوبر به طور عمومی به عنوان میزبان ابریشم باف ناجور گزارش شده است، اما تفاوتهای فاحشی میان كلنها میتواند وجود داشته باشد. این اختلاف ممكن است به دلیل تفاوتهای مورفولوژیكی و یا تفاوتهای بیوشیمیایی میان كلنها كه نشات گرفته از ساختار ژنتیكی متفاوت آنهاست، باشد.  

Gypsy moth, Lymantria dispar L., is considered as an important pest of broad-leaved trees and conifers in Guilan province. About 400 species of trees including poplar are reported as host plant for the pest across the world. Due to suitable climatic and soil conditions of Guilan province, poplar plantation are highly appreciated and vastly practiced by the farmers and villagers. In the course, a survey conducted on the pest in Astaneh-e-Ashrafiyeh of Guilan province in 2003, we examined a poplar plantation parcel planted with P.d. 69155 clone which were highly infested with this pest. Larval feeding of the poplar leaves had caused total defoliation of the trees. The parcel area aveiage, tree height, and diameter wereʹ 6500 m2, 19 ±1 m and 25±2 cm, respectively. Lawae survival mean on ten selected poplar stands (P.d. 69/55) located inside and outside of the parcel were 2.75 and 6 respectively. Mean of larvae death on these trees were 38 and 43 respectively. Effect of tree height on survival rate of larvae were evaluated by counting larval numbers on four different height of trees (from collar up to 50 cm, from 50 cm up to 100 cm., from 100 cm up to 150 cm from 150 cm up to 200 cm). Mean number of the survival larvae in theses height were 12.02,12.12,9.87 and 5.75 for trees inside the stand and 12.75,14.37,12j5,8.87 for peripheral trees. Analyses of variance on the data, didnʹt show a significant different between larval number of the height. Another plantation of poplar with P.d. 77/51 clone that located twenty meters far from the first one, showed less infestation to the pest. This parcel with 4750 square meter area had an average trees height and diameter of 18±1 meter and 2l ± 5 cm, respectively. Mean of egg clusters deposited by female moths were2.7 and 4.1 for P.d. 69/55 and P.d.77/51, respectively. While poplar trees are generally considered as a preferred host for L. dispar L., but there supposedly are great differences between clones in terms of resistance or susceptibility to the pest attack. This difference can be athibuted to the genetic variability of poplar species and clones which in turn can affect morphological and biochemical differences.