تحليل زماني و مكاني پوشش برف در ايران بر پايه ويژگي هاي توپوگرافيكي

Spatio-temporal analysis of snow cover in Iran based on topographic characteristics

هدف مطالعه حاضر بررسي توزيع زماني و مكاني پوشش برف در ايران بر مبناي ويژگي-هاي توپوگرافيكي است. ابتدا، بر اساس فراگيرترين پوشش برفي ( سال 2008) ناحيه برف خيز ايران جدا و بر مبناي ارتفاع به 5 ناحيه مجزاي ديگر تفكيك گرديد. سپس، توزيع مكاني پوشش برف بر اساس شيب و جهت آن ( شيب هاي 44.9 -0 و 89.8 -44.9 درجه) ، و توزيع زماني آن با استفاده از آماره هاي ميانگين، انحراف معيار و ضريب تغييرات براي ماه-هاي ژانويه و فوريه (9 دوره ي هشت روزه براي هر سال) طي دوره 2015-2001 با استفاده از داده هاي 500متري برف سنجنده موديس با نام اختصاري MOD10A2 بررسي گرديد. نتايج نشان داد ميانگين پوشش برف در شيب هاي 89.8 -44.9 بسيار بالاتر از شيب هاي 44.9 -0 بوده و بالاترين و پايين ترين درصد پوشش برف بترتيب مربوط به جهات شمالي و مسطح بود. همچنين بين پوشش برف و ارتفاع ارتباط مستقيمي وجود داشت، به گونه اي كه در نواحي مرتفع(ناحيه 4 و 5) پوشش برف به صد در صد مي رسد. بالاترين رقم در ميانگين، انحراف معيار و ضريب تغييرات برف بترتيب در هشت روزه هاي پنجم (دوم تا نهم فوريه (33))، دوم (نهم تا شانزدهم ژانويه(9))وششم (دهم تا هفدهم فوريه (41)) رخ داده است. انحراف معيار در هشت روزه هاي مياني (از 9تا 41) اوج داشت و سپس در هشت روزه هاي پاياني از آن كاسته مي‌شد. بالاترين رقم ضريب تغييرات كه آماره جالبي در نمايش تغيير پذيري برف بود در نواحي پست خزري مشاهده مي‌شد و با افزايش ارتفاع از آن نيز كاسته مي شد.

Snow cover is an important parameter in the hydrological cycle and energy budget of the surface. The knowledge of the spatial and temporal distribution of snow cover is essential to understand the complex behavior of this parameter. This study aims to evaluate the spatio-temporal of snow cover in Iran using the 500 m 8 day MODIS snow cover product data (MOD10A2) during 2001–2015. Since the maximum of the snow cover area was observed in January 2008, we separated this area as region of snowy in Iran. Separated area categorized into five districts based on elevation. Spatial distribution of snow cover carried out in relation to slopes of 0 to 44.9 ° and 44.9 to 89.8 °. We used from Mean, standard deviation (SD) and coefficient of variation (CV) to showing temporal distribution of snow cover. Results show that, the snow cover is directly related to elevation. The highest regions have the Maximum snow cover (in regions of 4 and 5 snow cover reached to 100%). Average of 8-day snow cover in slops of 44.9 to 89.8 ° was higher than slops of 0 to 44.9 °. The maximum and minimum of snow cover were related to northern and flat slopes, respectively. The maximum values in mean, SD and CV has occurred in 8 days of 33, 9 and 41, respectively. SD Rises in the middle 8-day (from 9 to 41) and reduced in ending the 8-day. The CV is an interesting statistic to show the variability of snow cover. The maximum values of CV were observed in the Caspian lowlands region. the CV values reduced by increasing in elevation In all cases.