طراحي الگوي نيازسنجي قابليت محور در حوزه دفاعي و پيشنهاد فهرستي از عناصر قابليت براي كشور

Designing the defense’s need assessment model and proposing the defense capabilities for Iran

چكيده امروزه، نيازسنجي به عنوان يكي از ورودي هاي اصلي نظام اكتساب دفاعي در جهان مطرح است كه كشورها آن را مبناي برنام هريز يها، در پيش گرفتن يك رويكرد و تصمي مگيري هاي خود جهت ارايه راه حل براي مقابله با دشمن قرار م يدهند. با توجه به پويايي، پيچيدگي و عدم قطعيت محيط هاي آينده، ديگر رويكرد سنتي به نيازسنجي )تهديدمحوري(، چندان موثر نيست. عدم استفاده از يك الگوي يكپارچه و جامع نيازسنجي و مبتني بودن رويكرد فعلي بر تهديدمحوري، موجب شده است تا اثربخشي فعاليت هاي دفاعي كشور به قيمت هزينه هاي هنگفت ميسر باشد. اين پژوهش با هدف طراحي يك الگوي جامع نيازسنجي مبتني بر قابلي تمحوري و استخراج عناصر احتمالي قابليت كشور انجام شده است. براي اين منظور، ابتدا با روش مطالعه تطبيقي نظام هاي نيازسنجي دفاعي كشورهاي آمريكا، استراليا، انگلستان و كانادا مورد بررسي و مقايسه قرار گرفت، سپس با استفاده از روش «فراتركيب » ضمن بررسي كيفي الگوهاي استخراج شده، از نقاط قوت آنها استفاده شد و يك الگوي نيازسنجي قابلي تمحور براي كشور طراحي گرديد. در ادامه الگوي طراحي شده با استفاده از روش گروه كانوني مورد اصلاح و اعتبارسنجي قرار گرفت. همچنين عناصر قابليت كشورهاي مختلف استخراج گرديد و با استفاده از الگوي هفت اس مكينزي و نظريه قابليت هاي پويا، تحليل شد. نتايج نشان داد كه اين عناصر به لحاظ ماهيت، از جنس قابليت هاي پويا هستند و بر 5 حوزه «سيستم « ،» راهبرد « ،» كاركنان « ،» مهار تها » و «سبك مديريت و رهبري » تمركز دارند. در پايان فهرستي از عناصر قابليت براي كشور پيشنهاد گرديد

Now a days, need assessment is one of the most important systems of defence acquisition system in the world. According to dynamic nature of future environment and its complexity, uncertainty and instability, the classic approach of need assessment (threat-based) is not so effective anymore and so, some countries have changed their approach from threat -based to capability-base recently. Using threat-based approach and the lake of integrated and comprehensive model for need assessment in defence field of the our country lead to enforcing high costs. This study is aimed to present a comprehensive capability based model for need assessment and extract probable capability components of the country. For this purpose, defensive information related to need assessment of America, Australia, Britain and Canada have been collected, interpreted, compared and analysed. Then, need assessment models were investigated qualitatively by Meta sensitize method and finally a capability based need assessment model in defence field presented. A list of capability components is proposed for the country either.