عوامل موثر بر ارزشيابي اساتيد از ديدگاه دانشجويان و ارتباط آن با وضعيت تحصيلي

Factors Affecting Student Evaluation of Teacher Performance and its Relationship With Educational Achievement

روش هاي مختلفي براي ارزشيابي اساتيد مورد استفاده قرار مي گيرد، يكي از اين روش ها، استفاده از نظر دانشجويان است. علي رغم توسعه ي ارزشيابي آموزشي توسط دانشجويان، اجماع نهايي بر روي اعتبار اين فرايند وجود ندارد و عوامل زيادي به عنوان تورش نتايج ارزشيابي دانشجويي مطرح شده است. هدف از اين مطالعه، بررسي عوامل موثر بر ارزشيابي اساتيد از ديدگاه دانشجويان و ارتباط آن با وضعيت تحصيلي بود. در اين مطالعه ي توصيفي-تحليلي كه در سال 1392 در دانشگاه علوم پزشكي كرمانشاه انجام شد. 554 نفر از دانشجويان به روش نمونه گيري تصادفي ساده انتخاب شدند. ابزار جمع آوري داده ها، پرسشنامه ي محقق ساخته مشتمل بر 37 سوال بود كه با مقياس ليكرت از "خيلي زياد تا خيلي كم" از يك تا پنج امتيازبندي شده بود. سوالات شامل پنج حيطه ي مهارت هاي تدريس استاد (7 سوال)، خصوصيات فردي استاد (16 سوال)، خصوصيات فردي و نگرش دانشجو (6 سوال)، خصوصيات فيزيكي و زمان ارايه ي درس (4 سوال) و ويژگي فرايند ارزشيابي در دانشگاه (4 سوال) بود. روايي محتوايي پرسشنامه توسط كارشناسان مركز توسعه ي آموزش دانشگاه مورد تاييد قرار گرفت و پايايي آن با آزمون آلفاي كرونباخ 73/0 محاسبه گرديد. داده ها با استفاده از نسخه ي 16 نرم افزار آماري SPSS در سطح معنادار 05/0P < مورد تجزيه و تحليل قرار گرفت. ارتباط معناداري بين عوامل موثر مهارت هاي تدريس و خصوصيات فردي دانشجويان بر ارزشيابي آن ها از اساتيد با وضعيت تحصيلي ديده نشد، اما نتايج نشان داد كه خصوصيات فردي و نگرشي دانشجو، و زمان ارايه درس از ديدگاه دانشجويان از عواملي هستند كه با وضعيت تحصيلي دانشجويان در ارزشيابي آن ها از اساتيد، ارتباط معناداري دارد (037/0P=، 040/0P=). با توجه به معنادار نبودن حيطه هاي مهارت هاي تدريس و خصوصيات فردي استاد با وضعيت تحصيلي دانشجويان، به نظر مي رسد كه سطح علمي دانشجويان در ارزشيابي اساتيد در اين دو حيطه ي اصلي تاثير چنداني نداشته باشد. لذا مي توان با تغييراتي در فرم هاي ارزشيابي و برنامه ريزي هاي آموزشي، عوامل سوگيري در ارزشيابي اساتيد را كاهش داد.

Different methods are used for teachersʹ evaluation; one of these methods is using students comment. Despite development of educational evaluation by students, it doesnʹt exist a positive attitude for this process because of different factors affection. This study was conducted to investigate factors affecting teachersʹ evaluation from studentsʹ viewpoint and its relation with educational achievement. In this descriptive analytical study, 554 participants studying at Kermanshah University of Medical Sciences in 2013 were selected using simple random sampling. Self-administered questionnaire was used to collect data which consisted of 37 questions with Likert scale ranging from very high to very low rating of 1 to 5, respectively. Questions included five areas of teaching skills (7 items), teacherʹs personality characteristics (16 items), students’ personality characteristics and attitudes (6 items), physical characteristics and time course (4 items), and evaluation process at university (4 items). Content validity of the questionnaire determined by respective experts, and its reliability was calculated 0.73 through chronbachʹs alpha test. Affecting factors on teaching skills and studentsʹ personality fields with teachers evaluation and educational achievement were not significantly related. Although, result showed that studentsʹ personal characteristics and attitude besides time of course presentation were factors that had significant relationship with students educational achievement in their teachers evaluation (p=0.04, p=0.37). Regarding no significant relationship of teaching skills and teachersʹ personal characteristics with students educational achievement, it seems that studentsʹ scientific level in teachers evaluation is ineffective factor, therefore, factors affecting teachers evaluation can be reduced by altering forms and educational curriculum.