چيستي هويت بصري ايراني از منظر گرافيك

The Nature of Iranian Visual Culture Represented Graphically

سيطره و نفوذ رسانه‌هاي جديد كه عمدتاً با نرم‌افزار، تصوير، فونت و موضوع مشترك در حال گسترش است،اگرچه نويدبخش زبان بصري يكدست براي ارتباط آسانتر است‌، اما اين يكدستي زباني، همواره مخاطراتي چون، به حاشيه‌راندن يا فراموشي فرهنگ‌هاي بصري متنوع جهاني را نيز به دنبال داشته است. در ايران نيز اين مخاطرات، با عدم استمرار محتوا و عناصر بصري ايراني در حوزه‌هاي مختلف، چون، مخدوش‌شدن سيماي شهرها، ناپديد‌شدن كهن‌الگوهاي خاطره‌انگيز و جايگزين‌شدن عناصر نامانوس در فضاي شهري، رخ نموده است. دغدغه‌هايي از اين دست موجب شده، هرازگاهي براي مقابله با اين عوارض بصري از سوي نهادهاي دولتي و غيردولتي، عناوين متعددي همچون، هويت ايراني، كاربرد تصاوير ايراني، استفاده از عناصر فرهنگي ايراني، توليد محتواي ايراني در حوزه بصري مورد تاكيد قرار گيرد. با توجه به خواست عمومي توجه به فرهنگ خودي، مسيله اين مقاله جايگزيني عنواني جامع و كاربردي به جاي عناوين‌ گفته شده به منظور تمركز بر موضوع و تداوم شايسته فرهنگ بصري ايراني است، عنوان هويت بصري ايراني مورد نظر اين تحقيق، چنين كاركردي دارد. هدف اين پژوهش از طرح عنوان هويت بصري ايراني، بازآفريني كهن‌الگوها، آفرينش و خلق الگوهاي معاصر بصري ايراني يا تاثير از آنها براي كاربردهاي جديد، مبتني بر اصول و ضوابط روز گرافيك است، اين مقاله به دنبال پاسخ به اين سوالات است : هويت بصري ايراني چيست؟ منظور از بازنمايي هويت بصري ايراني در گرافيك چيست و منابع آن كدامند؟ براساس دستاورد اين مقاله، هويت بصري ايراني، عبارت است از همساني و تشابه بصري يك اثر به آثار مادي و معنوي ايران، كه تمايز آن اثر از آثار ديگر كشورها محسوس باشد. هويت بصري ايراني به دوشاخه هويت بصري عام ايراني و هويت بصري سازماني ايراني قابل‌تقسيم است. هويت بصري عام ايراني مبتني بر تاثير،تشابه، الهام، بازنمايي، بازآفريني، از نگاره‌ها و تصاويري است كه به ايران تعلق دارد. هويت بصري سازماني ايراني هم در برگيرنده نمادها و نشانه‌هاي مصوب چون پرچم و ساير نشانه‌هاي رسمي كشور است كه معمولاً كاربرد آنها تابع قوانين و ضوابط خاصي است. هويت بصري ايراني از منظر گرافيك نيز عبارت است از : اثري از گرافيك كه درجه‌اي از همانندي و شباهت را با فرهنگ بصري ايراني به طور مشخص داشته باشد يا آن اثر گرافيك بلافاصله ايراني‌بودن را تداعي كند. اين تحقيق از نظر هدف كاربردي است كه با رويكرد كيفي به شيوه توصيفي ارايه مي‌شود. شواهد و مثال‌هاي مورد بحث، برگرفته از منابع كتابخانه‌اي، پايگاه‌هاي اطلاعاتي علمي و خبري است.

Today, the dominance of modern media is growing thanks to various soft wares, graphic patterns and fonts. Although it has created a visually universal language to ease communication, it has also marginalized certain visual cultures around the globe. Such threats in Iran have appeared in the form of damaged views of cities and monumental patterns replaced with unfamiliar elements. In order find solutions to such concerns, every now and then, issues like Iranian identity, applications of Iranian pictures, and Iranian domestic content have come to the fore. The present study aimed to reach a comprehensive approach to deal with the problems mentioned and with how to represent domestic visual culture effectively. In fact, it aimed to revitalize national archetypes and to represent them in a new way based on modern graphic principles. The questions of the research include: what is the Iranian visual culture? What is meant by representation of Iranian visual identity graphically? The result indicated that Iranian visual identity is the visual similarity of a work to other Iranian works so that it is distinguished from the works of other nations. Iranian visual identity is divided into general and corporate identities. Iranian visual identity is inspired by representation and recreation of Iranian pictures and motifs. Visual corporate identity include formally approved symbols, and flags which generally follow certain norms and principles. Graphic representation of Iranian visual culture implies a given degree of similarity to Iranian visual culture so that the quality of being Iranian can be readily recognized. The present study is an applied qualitative research. Data were gathered based on library sources and media databases.