تاثير آموزش پزشكي مبتني بر شواهد بر آگاهي و توانايي استفاده و بكارگيري آن در دانشجويان باليني دانشگاه علوم پزشكي بوشهر: يك كارآزمايي شاهددار

Effect of evidence-based Medical Education on knowledge and ability to use and apply it among clinical students of Bushehr University of Medical Sciences: a controlled trial

زمينه: پزشكي مبتني بر شواهد (EBM) عبارت است از توانايي و مهارت پزشكان در بكارگيري و ادغام بهترين شواهد باليني روز متناسب با شرايط ويژه بيمار، كه اين شواهد از پژوهش‌هاي باليني تكرارپذير و بدون سوگرايي به‌دست آمده باشد. در سال‌هاي اخير، جهت ارتقا هر چه بيشتر كيفيت مراقبت‌هاي باليني ارايه شده جهت بيماران، تجربه باليني پزشكان با شواهد پژوهشي حاصل از موارد باليني مشابه تركيب شده است. هدف از اين مطالعه تعيين تاثير اجراي دوره كوتاه مدت آموزش پزشكي مبتني بر شواهد بر آگاهي و توانايي بكارگيري دانشجويان دوره‌هاي باليني پزشكي دانشگاه علوم پزشكي بوشهر بود. مواد و روش‌ها: مطالعه فوق يك مطالعه شبه تجربي شاهددار به صورت قبل و بعد از آموزش بود كه بر روي دو گروه از دانشجويان پزشكي دوره‌هاي باليني (دانشجويان اينترن شاغل به تحصيل در سال تحصيلي 92- 1391) دانشگاه علوم پزشكي بوشهر انجام شد. انتخاب دانشجويان به روش سرشماري (كل شماري) انجام شد. در ابتدا دوره، در گروه مداخله، پس از ارايه شرحي از اهداف اجرايي فرآيند، دانشجويان 5 مرحله استاندارد اجراي پزشكي مبتني بر شواهد شامل پرسش، جستجو، ارزيابي نقادانه شواهد، بكارگيري و ارزشيابي را به ترتيب،طي 4 جلسه چهار ساعته آموزش ديده و سپس با راهنمايي استاد به اجرا درآوردند. سپس سطح آگاهي و توانايي دانشجويان دو گروه مداخله (26 نفر) و گروه شاهد (23 نفر) در رابطه با بكارگيري پزشكي مبتني بر شواهد با استفاده از پرسشنامه روا و پايا، پيش آزمون و پس آزمون (در گروه مداخله به فاصله سه ماه از دوره آموزشي) مورد ارزيابي قرار گرفت. يافته‌ها: نتايج مطالعه بيانگر افزايش سطح آشنايي دانشجويان با اصطلاحات كاربردي و منابع در پزشكي مبتني بر شواهد بود (000/0P=). همچنين در اين مطالعه، سطح آگاهي دانشجويان از روند اجراي پزشكي مبتني بر شواهد و نيز توانايي آنان در اجرا و كاربرد پزشكي مبتني بر شواهد پس از اجراي مداخله افزايش نشان داد. (به ترتيب 000/0p= و 000/0p=). نتيجه‌گيري: به نظر مي‌رسد نياز به آموزش دانشجويان پزشكي در مقطع باليني در خصوص مفاهيم و واژه‌هاي اپيدميولوژي رايج در بحث پزشكي مبتني بر شواهد به منظور افزايش توانايي آنان در تحليل نقادانه مقالات مورد مطالعه آنان با هدف افزايش توانايي آنان در اتخاذ تصميمات باليني مناسب و صحيح به خصوص به صورت عملي و به شكل آموزش كارگاهي و عملي وجود دارد.

Background: Evidence Based Medicine is the ability of physicians to use and integrate the best clinical evidence based in accordance with patientʹs condition, that this evidence have obtained from reliable clinical trials and without bias. In recent years To improve the clinical care quality provided to patients, physicians clinical experience have been combined with research evidence of similar clinical case. The aim of this study was to determine the effect of short-term implementation of evidence-based medical education on knowledge and ability to apply it among clinical students of Bushehr University of Medical Sciences. Materials & Methods: this study was a pre and post control quasi-experimental study which was performed on two groups of clinical medicine (senior students studying in the academic year 2012-13) in Bushehr University of Medical Sciences. The students were selected by census method. At the beginning of course, in the intervention group, after providing a description of the operational objectives, students trained four sessions for four hours and carried out by professor’s guidance 5 standard step implementation of evidence-based medicine included question, search, critical evaluation of evidence, implementation and evaluation respectively. The knowledge and ability of students were evaluated by using valid and reliable questionnaire, pre-test and post-test (the intervention group within three months of training) about the use of evidence-based medicine in intervention group (26 students) and control group (23 students). Results: The results showed that increasing the studentsʹ familiarity with the terminology and sources used in evidence-based medicine (p=0.000). Also this study showed the increasing of students’ knowledge level from evidence-based medicine implementation process and also the ability of them in implementation and application of evidence-based medicine after intervention (p=0.000 & p=0.000, respectively) Conclusion: It seems that there are the need for training of medical students in clinical courses about epidemiology of concepts and terms used in discussing evidence-based medicine toward epidemiological concepts and terms which used in the discussion of evidence-based medicine in order to enhance their ability in critical analysis of studied articles with the aim of increasing the ability of them in making appropriate and correct clinical decisions especially in the form of workshops and practical training.