سنجش شاخص هاي بهينه مكان يابي پروژه هاي مسكن مهر در ايران (مطالعه موردي؛ شهرهاي زير 25 هزار نفر استان خراسان رضوي)

پروژه مسكن مهر يكي از عظيم ترين پروژه ها و سياست هاي توليد و عرضه مسكن شهري ايران در دولت نهم و دهم بود كه با هدف تامين مسكن براي گروه هاي پايين درآمدي جامعه از طريق كاهش يا حذف بهاي زمين، از قيمت تمام شده مسكن در مقياسي وسيع به اجرا درآمد. با اين وجود، در اغلب شهرهاي ايران، عدم توجه به شاخص هاي بهينه مكان يابي احداث اين سايت ها، به چالشي اساسي در فرايند اجرا و بهره برداري از مجموعه هاي فوق بدل شد. از اين رو در چارچوب تبيين منطقه اي چالش هاي مكان گزيني سايت هاي احداث مسكن مهر در ايران، هدف اصلي اين مقاله «سنجش و ارزيابي شاخص هاي بهينه مكان يابي مسكن مهر در شهرهاي زير 25000 استان خراسان رضوي» خواهد بود. روش شناسي انجام اين پژوهش، از نظر هدفِ تحقيق،كاربردي و از منظر چارچوبِ پژوهش، تحليلي- توصيفي است كه به شيوه پيمايشي و در سطح شهرهاي زير 25000 نفر انجام مي شود. چارچوب اين تحقيق مبتني بر ايجاد سامانه اي همديدبان براي تلفيق معيارها و زيرمعيارهاي متعدد براي ارزيابي ميزان انطباق شاخص هاي بهينه مكان گزيني مسكن مهر با وضع موجود در مقياس كلان و منطقه اي (استان خراسان رضوي) و در شهرهاي زير 25000 هزار نفر اين استان خواهد بود. مهم ترين شاخص هاي مورد استفاده در اين پژوهش، شاخص ها و معيارهاي فيزيوگرافي (توپوگرافي زمين، دسترسي به شهر مادر، عدم صدمه به زمين هاي كشاورزي)، معيارهاي آب شناسي (امكان تامين آب، امكان دفع فاضلاب، امكان هدايت آب هاي سطحي و سيل گير نبودن)، معيارهاي زيست محيطي (چشم انداز، حريم زيست محيطي) و معيار هزينه، خواهد بود. هچنين، در اين پژوهش از تكنيك هاي وزن دهي و تلفيق اطلاعات، نظير وزن دهي تخصيص امتياز و قضاوت ترجيحي و مدل AHP استفاده شده است. اين پژوهش نشان مي دهد كه با توجه به معيارهاي مكان يابي در بين شهرهاي جامعه هدف، شهر طرقبه در مجموع، بهترين مكان يابي را با توجه به معيارها دارا بوده و شهرهاي شانديز، بجستان، جغتاي و خواف در رتبه هاي بعدي قرار مي گيرند.