نقش خلاقيت در توسعه قصد كارآفرينانه‌ي دانشجويان كشاورزي غرب ايران

The Role of Creativity in Developing Agricultural Students’ Entrepreneurial Intentions in West Iran Universities

بررسی و تعیین عامل‌های موثر بر قصد و رفتار كارآفرینی از جمله موضوع‌های مهم در ادبیات كارآفرینی است. اگرچه بیش‌تر از خلاقیت به عنوان جزو جدایی‌ناپذیر كارآفرینی یاد شده است، اما آن چنان كه باید نقش و جایگاه این ویژگی با استفاده از یك چارچوب نظری معتبر بررسی نشده ‌است. هدف این پژوهش آن است كه با استفاده از نظریه رفتار برنامه‌ریزی شده، نقش خلاقیت در توسعه و شكل‌گیری قصد كارآفرینانه و پیش‌آیندهای آن را بررسی كند. جامعه آماری این تحقیق 1450 نفر دانشجوی كشاورزی سال آخر در چهار دانشگاه غرب كشور (همدان، كردستان، كرمانشاه و لرستان) بود كه بر پایه فرمول تصحیح جامعه محدود دانیل حجم نمونه 300 نفر تعیین شد كه با استفاده از روش نمونه‌گیری تصادفی طبقه‌ای انتخاب شدند. داده‌های پژوهش با استفاده از پرسشنامه گرد‌آوری شد. روایی محتوایی پرسشنامه‌ را گروهی از خبرگان بررسی و تایید كردند و پایایی بخش‌های مختلف آن نیز با استفاده از ضریب تتای ترتیبی تایید شد (87/0 - 81/0=θ)‎. نتایج به دست آمده از مدل‌یابی معادله‌های ساختاری نشان داد كه دو متغیر انگیزشی یعنی نگرش و كنترل رفتاری درك شده رابطه‌ی مثبت و معناداری با قصد كارآفرینانه دارند در حالی كه رابطه‌ی هنجارهای ذهنی معنی دار نبود. هم‌چنین، خلاقیت رابطه مثبت و معنی‌داری با نگرش و كنترل رفتاری داشت. البته خلاقیت به صورت غیرمستقیم و به واسطه‌ی كنترل رفتاری درك شده و نگرش نسبت به كارآفرینی با قصد كارآفرینانه ارتباط داشت. یافته‌های این پژوهش بر اهمیت نقش خلاقیت در توسعه قصد كارآفرینی تاكید دارند، به نظریه‌ی رفتار برنامه‌ریزی شده كمك می‌كنند و كاربردهایی برای آموزش كارآفرینی پیشنهاد می‌دهند.

Studying determinants of entrepreneurial intention and behavior represents a central topic in entrepreneurship literature. Although creativity is often seen as a core part of entrepreneurship process, its role has not been explored by using a valid theoretical framework until now. Drawing on the theory of planned behavior, this study investigates the role of creativity in shaping and developing entrepreneurial intention and its antecedents. The statistical population of this research consisted of 1450 senior agricultural students at four public universities in the west of Iran (N=1450). According to Daniel’s formula, a sample of 300 students was chosen through random stratified sampling method. Data were collected using a questionnaire survey. Content validity of the questionnaire was confirmed by a panel of experts. Also, reliability of the research instrument was determined using ordinal Theta coefficient (θ =0.81-0.87). The results of structural equation modeling indicated that perceived behavioral control and attitudes toward entrepreneurship were significantly related to entrepreneurial intention, while the relationship between subjective norms and entrepreneurial intentions was not statistically significant. The results also showed that creativity was significantly related to attitudes toward entrepreneurship and perceived behavioral control. Moreover, structural equation modeling showed that creativity indirectly related to entrepreneurial intentions via perceived behavioral control and attitudes toward entrepreneurship. Findings highlight the role of creativity in developing entrepreneurial intention and contribute to the Theory of Planned Behavior and have some implications for entrepreneurship education.