واكنش رنگدانه‎هاي فتوسنتزي، تسهيم ماده خشك و محتواي نيترات گياه خرفه (Portulaca oleracea) به تغذيه گياهي

The response of photosynthetic pigments and dry matter partitioning and nitrate content in purslane (Portulaca oleracea) to plant nutrition

نيتروژن و فسفر مهم‎ترين عناصر غذايي در تغذيه گياهي به شمار مي‏روند ولي كاربرد نامناسب آنها جنبه‏هاي فيزيولوژيكي گياه را تحت تاثير قرار مي‏دهد. بنابراين, به منظور بررسي واكنش برخي پارامترهاي فيزيولوژيكي گياه خرفه به تغذيه گياهي، آزمايشي به صورت كرت‎هاي خرد شده در زمان در قالب طرح پايه بلوك‎هاي كامل تصادفي در سه تكرار، كه در آن تغذيه گياهي به عنوان عامل اصلي در نه سطح شامل T0: شاهد (عدم مصرف كود)؛ T1: كود مرغي بر اساس نياز نيتروژن گياه ؛ T2: كود مرغي بر اساس نياز فسفر گياه؛ T3: كود گاوي بر اساس نياز نيتروژن گياه؛ T4: كود گاوي بر اساس نياز فسفر گياه؛ T5: كود شيميايي معادلT1 ؛ T6: كود شيميايي معادل T2؛ T7: كود شيميايي معادل T3 و T8: كود شيميايي معادل T4 و تاريخ برداشت به عنوان عامل فرعي در دو سطح شامل دو تاريخ 5 و 25 مرداد ماه بود، انجام شد. نتايج نشان داد كه تيمارهاي كودي از منبع آلي و شيميايي براساس نياز نيتروژني و فسفري گياه خرفه محتواي كلروفيل a و كلروفيل b را نسبت به شاهد به‎طور معني‎داري افزايش دادند. در برداشت اول تيمار T8 با ميانگين 33/0 ميلي‎گرم در گرم كمترين ميزان كاروتنوييدها را نشان داد، در برداشت دوم نيز، كمترين ميزان كاروتنوييدها مربوط به تيمار T2 و T7 به ترتيب با ميانگين‎هاي 43/0 و 45/0 ميلي‎گرم در گرم بود و اختلاف معني‎داري با T1و T3 نداشت. در تيمارهاي آلي نيز مشاهده شد. ميزان تسهيم ماده خشك برگ: ساقه تيمارهاي كود مرغي (7/3:39/60) متعادل‎تر از تيمارهاي كود گاوي بود (4/6:36/63). ميزان نيترات تيمارهاي كود مرغي و كود گاوي به‎طور معني‎داري كمتر از تيمارهاي كود شيميايي بود. به‎طور كلي مي‎توان اظهار كرد كه تغذيه گياه با منبع كود مرغي براي فتوسنتز و توليد گياه خرفه نسبت به تامين نيتروژن از كود معدني و حتي كود گاوي برتري نشان داده و منجر به افزايش قابل ملاحظه توليد و سلامت محصول مي‎شود.

Nitrogen and phosphorus are the most important components of plant nutrition. However inappropriate use of these nutrients can affect physiological aspects of plant. Therefore, in order to evaluate the response of some physiological parameters in purslane sucuulent plant to nutrition, an experiment was conducted as a RCBD with a split plot in time arrangement, which that nine levels of plant nutrition (T0: control (no fertilizer); T1: N-based broiler litter; T2: P-based broiler litter; T3: N-based cattle manure; T4: P-based cattle manure + urea; T5: chemical fertilizer equivalent T1; T6: chemical fertilizer equivalent T2; T7: chemical fertilizer equivalent T3; and T8: chemical fertilizer equivalent T4 as a main factor and two levels of harvest date (27 July and 16 August) as sub factor. The results indicated that fertilizer treatments significantly increased chlorophyll a and chlorophyll b content compared to the control (no fertilizer). In the first harvest, the T8 treatment (0.33 mg g-1) showed the lowest carotenoids content, In the second harvest, the lowest carotenoids content was obtained in T2 and T7 treatments (0.43 and 0.45 mg g-1, respectively) which that there were no significant difference among T1 and T3 treatments. Dry matter partitioning of leaf: stem in broiler litter treatments (60.3:39.7) was more balanced than cattle manure treatments (63.6:36.4). Nitrate amount of BL and CM treatments was significantly lower than the chemical fertilizer treatments. In general, it can be concluded that purslane photosynthesis and production were more affected by broiler litter application than the chemical fertilizer and cattle manure, which ultimatly causes a considerable increase in crop production and health.