روايت‌شناسي ساختارگرا و مطالعات ميان‌رشته‌اي

Structural Narratology and Interdisciplinary Studies

مقاله حاضر با تحليل نسبت روايت شناسي ساختارگرا و مطالعات ميان رشته اي، در پي پاسخ دادن به اين پرسش ها است كه چه عواملي در روي آوري روايت شناسي به ميان رشتگي موثر بوده است و اصولاً اين چرخش را بايد برآمده از امكاني در روايت دانست يا ضرورتي روش شناختي؟ حركت به سوي ميان رشتگي را نه تنها در گرايش هاي جديد روايت شناسي بلكه در تغييرات روي داده در نظريه هاي روايت شناسان ساختارگرا نيز مي توان پي گرفت. ازاين رو نوشتار حاضر، ريشه هاي اين حركت را در انتقادات و اصلاحات انجام شده بر مهم ترين نظريه هاي اين حوزه تا اوايل دهه 1970 پي خواهد گرفت. با دنبال كردن سير نظريه هاي روايت شناسان ساختارگرا مي توان شاهد نوعي گسست آرام از ايده استقلال و خودبسندگي ادبيات و تمايل به ساير رشته ها براي تحليل روايت بود. موثرترين عوامل اين تغييرات عبارتند از: توجه به نقش مولفه هاي فرهنگي؛ و فرآيند خوانش (حضور خواننده) در درك ساختار روايي. اين ملاحظات، نتايجي را براي روايت شناسي به همراه داشته است. نخست اينكه اهداف كلان روايت شناسي را از بررسي ويژگي هاي متني به بررسي فرآيند خوانش و درك روايت تغيير داد، و دوم اينكه پاي رشته ها و حوزه هاي مرتبط با فرهنگ و مطالعات ذهن را نيز به روايت شناسي گشود.

The aim of this paper is to investigate the relationship between structural narratology and interdisciplinary studies. We will try to answer two main questions: What factors have been effective in narratology’s orientation toward interdisciplinary studies? Is this tendency the result of a possibility in narration or a methodological necessity? The movement of narratology to interdisciplinary is observable not only in new narratological tendencies but also in changes in structural theories. Therefore, this article will trace the roots of this tendency in the revises and critiques of these theories until 1970s. By tracing these changes it can be realized that the theories of structural narrotology have broken with idea of independence and self-sufficiency of literature and embraced other disciplines. The main factors in these changes are: attention to cultural elements and reading process in the perception of narrative structure. These considerations have been accompanied by some results; First, the main targets of narratology changed from investigating textual properties to reading and understanding the narration process; and Second, some disciplines and fields related to culture and mind studies found their way into narratology.