اثربخشي ذهن آگاهي بر كاهش اضطراب و قند خون بيماران ديابتي با نوع شخصيت بازدارنده

Effectiveness of mindfulness on reducing anxiety and blood sugar of patients with diabetes and behavioral inhibition system (BIS) personality type

چكيده هدف: هدف پژوهش تعيين اثربخشي ذهن آگاهي بر كاهش اضطراب و قند خون بيماران ديابتي با نوع شخصيت بازدارنده بود. روش: روش مطالعه نيمه آزمايشي با طرح پيش‌آزمون، پس‌آزمون، گروه گواه و پيگيري دو ماهه و جامعه آماري 225 نفر از بيماران مراجعه‌كننده به مركز ديابت اكباتان شهر تهران در تابستان 1394 بود. به‌روش نمونه‌گيري در دسترس 30 نفر انتخاب و به‌صورت تصادفي در دو گروه 15 نفري جايگزين شد. ابزار پژوهش پرسشنامه شخصيتي گِرِي-ويلسون (‌ويلسون، بارت و گِرِي، 1989)، اضطراب بك و استير (1990) و درمان ذهن آگاهي مبتني بر كاهش استرس كابات-زين (2005) بود كه طي 8 جلسه 120 دقيقه‌اي هفته‌اي يك‌بار اجرا و براي تحليل آماري از روش كواريانس و اندازه‌گيري مكرر استفاده شد. يافته‌ها: نتايج حاكي از اثربخشي روش ذهن آگاهي بر كاهش اضطراب (06/25 =F، 001/0 =(P و قند خون بيماران ديابتي با نوع شخصيت بازدارنده بود (22/20 = F، 002/0 =P) و نتايج به‌دست آمده در مرحله پيگيري حاكي از پايداري تاثير درمان ذهن آگاهي بود (06/25 =F، 002/0 =P). نتيجه‌گيري: به متخصصان توصيه مي‌شود به‌منظور كاهش اضطراب و كاهش قند خون بيماران ديابتي در كنار درمان هاي پزشكي از طريق ايجاد هوشياري آگاهانه و تجربه زمان حال و غيرقضاوتي بودن در اين بيماران باعث افزايش سلامت آن‌ها شوند.

Abstract Aim: The aim of the present research was to specify the effectiveness of mindfulness on reducing anxiety and blood sugar of patients with diabetes and BIS personality type. Method: The method of this study was quasi-experimental with pre-test, post-test, control group, and a two-month follow-up. From among 225 patients referred to Tehran Ekbatan Diabetes Association in the summer of 2015, 30 participants were selected by means of convenient sampling method, and were randomly assigned to two groups (N= 15 in each group). Research tools consisted of Wilson’s personality\questionnaire (Wilson, Barrett & gray, 1989), Beck and Steer’s anxiety questionnaire (1990), and Kaban-Zin’s (2005) treatment mindfulness training based on stress reduction, which was performed in eight sessions, each session lasting 120 minutes, once a week. Co-variance method and frequent measurement were employed for statistical analysis. Results: Results indicated that mindfulness training significantly reduced reports of anxiety (F= 25.06, P= 0.001) as well as blood sugar level (F= 20.22, P= 0.002). Results obtained from post-test and follow-up phases showed that stress reduction mindfulness training reduced the amount of anxiety and blood sugar in patients with diabetes. Conclusion: It is strongly recommended that training based on mindfulness and a non- judgmental approach to situational appraisals could be a useful method alongside medical treatment in reducing anxiety and blood sugar level in patients suffering from diabetes mellitus.