پارادوكس حركت و سكون در معماري سنتي ايران

در نگاه اول معماري با حركت ارتباطي ندارد، ساختمان ها ايستا و غير متحركند و به همين دليل آن‌ها را اموال غير منقول ميناميم .حركت از زماني كه پيكاسو به ذهنش خطور كرد، چيز تازه‌اي در نقاشي هايش بيافزايد و با الهام از امپرسيونيسم، كوبيسم بوجود آمد. به دنبال آن سبك‌هاي مختلف نقاشي ( پوريسم ، فتوريسم و)... بوجود آمدند، اين مفاهيم تنها در نقاشي ادامه نداشت و به مرور معماران در آثار خود از آن بهره برده اند. معماري از بيننده انتظار حركت دارد. حركت در معماري يعني راه رفتن در ميان ديوارها، ستون‌ها، سقف‌ها و ساير عناصر بصري و ايجاد خيال در ذهن. هدف ازحركت ايجاد خيال در ذهن بيننده است .صورت ظاهري اصل حركت، در عواملي چون پيوستگي، تداوم، نواخت يا ريتم در زمان، تكرار، هندسه، سلسله مراتب و... تجلي مي‌نمايد. به بخشي از ويژگي هاي برجسته معماري سنتي ايراني يعني تناقض هاي شگرف در فضاي بناها با عنوان پارادوكس حركت و سكون پرداخته است. در اين خصوص به دليل تقسيم بندي معماري به سنتي و مدرن، نوع سنتي انتخاب شد. نمونه مورد بررسي در معماري سنتي ايران مسجد كبود تبريز بود و دليل انتخاب اين بنا وجود وجود ويژگي هاي خاص در ساخت بنا بوده است. نتيجه مطالعه مطالب مرتبط نشان داد، نياز به حركت با توجه به عملكرد بنا سبب شده تا معمار ايراني از عناصر مختلفي براي ايجاد حركت بهره گيرد تا بتواند به بهترين نحو نيازهاي عملكردي بنا را برآورده سازد. معمار مسلمان ايراني در متجلي ساختن معنويت و گذار انسان از عالم مادي و نيل به ملكوت از وجوه متنوع حركت و سك ون در معماري مسجد كبود تبريز بهره گرفته است.پارادوكسي كه از حضور همزمان حركت و سكون حاصل مي شود منجر به خلق اثري مقدس و فرا انساني مي گردد تا راه را براي درك حقيقت بي جا و مكان هموار گرداند.