شاه گاوسوار

The ox rider king

فريدون از شخصيّت هاي اسطوره‌ايست كه نقشي مهم در ادبيات ايران زمين دارد. ويژگي هاي شخصيّتي خاصّ فريدون او را در ميان پادشاهان اساطيري ايران برجسته كرده است. يكي از اين ويژگي ها پيوند او و خانواده اش با گاو است. در متن‌هاي ايراني به طور پراكنده به پيوندهاي فريدون و گاو اشاره شده است: فريدون با گاو برمايه، متولّد مي شود، از او شير مي نوشد، در كنار او پرورش مي يابد و پس از آن‌كه از شير گرفته مي‌شود، گاوسواري مي كند. او در نبرد با ضحّاك بر گاو سوار است و در دوران زندگي خود نيز به‌دليل فروتني در برابر خداوند اسب سواري نمي كند و همواره بر گاو مي نشيند. روايتي كامل از اين‌كه فريدون گاوي سرخ برمي‌گزيند، سوار بر آن مي‌شود، به جنگ ضحّاك مي‌رود و از اروندرود مي‌گذرد، در متني گوراني به روايت شاهرخ كاكاوندي در غرب ايران آمده است. نگارنده در اين مقاله مي‌كوشد به بازشناسي پيشينه‌هاي پيوند فريدون با گاو، هم‌راه با معرّفي و تصحيح متن روايت گوراني، آوانگاري و ترجمه آن بپردازد.

Feraydun is a mythic character who has a major role in the literature of Persian land. His distinctive characteristics among the mythic Persian kings have made him an outstanding figure. His own and his family’s connection with cow is one such peculiar feature. In Persian texts there are disparate references to this relationship. Feraydun is born simultaneously with Barmayeh cow, is fed by this wet nurse and is raised close to it. In his battle against Zahhak he mounts the ox and not the horse, a habit he maintains all through his life due to his modesty towards God. A complete account that Feraydun chooses a red cow, mounts it to fight with Zahhak in passing from Arvand Rud is included in a Gurani text narrated by Shahrokh Kakavandi in West of Iran. Attempt is made in this article to trace Feraydun’s connection with cow, also introduce, translate and edit the Gurani narrative text while discussing its phonography.