مرکز منطقه ای اطلاع رساني علوم و فناوري - كلونيدين و نقش آن در درمان سندروم محروميت از ترامادول: نامه به سردبير

چكيده فارسي :

سردبیر محترم ترامادول یك داروی مخدر مصنوعی با اثرات غیراوپیوییدی است كه تمایل پایین به گیرنده‌های مواد مخدر دارد واز بازجذب نوراپی نفرین و سروتونین در سیناپس‌ها جلوگیری می‌كند.1 همچنین ترامادول برای درمان دردهای حاد و مزمن استفاده می‌گردد.2 اگرچه این دارو جز داروهای معمول و روتین نمی‌باشد، ولی به آسانی و به صورت غیرقانونی در دسترس بوده و در برخی از افراد وابسته به مواد مخدر برای مواردی همچون خودزنی یا خودكشی استفاده می‌گردد. مطالعات پیشین بیانگر استفاده گسترده و سوء استفاده از ترامادول در ایران می‌باشند.1 در بیمارانی با یا بدون سابقه سوء مصرف مواد كه با داروی ترامادول درمان شده‌اند، عوارض جانبی فراوانی از جمله تهوع، یبوست، خواب آلودگی، ناراحتی‌های تنفسی، رابدومیولیز، نارسایی حاد كلیه، تشنج مقاوم به درمان، وابستگی و سندرم قطع مصرف گزارش شده است.3 كلونیدین، یك آگونیست آلفا-2 آدرنرژیك و یك درمان غیراوپیوییدی بی‌خطر و موثر برای سندرم ترك مواد بوده كه باعث كاهش فعالیت بیش از حد نورآدرنرژیك در مغز می‌گردد. سم‌زدایی با كلونیدین اجازه می‌دهد تا بیماران ازهر نوع ماده مخدر رها گردند، هر چند كه ممكن است درمان‌های نگهدارنده با نالتركسون و سایر گروه‌های درمانی در حفظ بیماران در دوره‌های محرومیت لازم باشد. مطالعات گذشته نشان می‌دهد كه از یك سو، پس از ترك ترامادول علایم سندرم محرومیت از مواد ایجاد می‌گردد و از سوی دیگر، كلونیدین می‌تواند موجب كاهش علایم و نشانه‌های سندرم محرومیت از الكل و مواد مخدر گردد.4 بنابراین می‌توان این فرضیه را مطرح نمود كه كلونیدین بتواند در درمان سندرم محرومیت ناشی از ترامادول موثر باشد، از این‌رو جهت تایید یا رد این فرضیه، به مطالعات گسترده و بیشتری نیاز است.