پويايي هويتي غربت ها «مطالعه ي اتنوگرافيك هادوري در چهارراه هاي تهران»

زنان و كودكاني كه روزانه در چهارراه هاي تهران به گدايي مشغول اند و شهروندان آن ها را تحت عنوان كولي مي شناسند، گروهي هستند كه جامعه ي اكثريتي هميشه آن ها را به حاشيه رانده و در پوشش آسيب محصور نگاه داشته اند . اين مطالعه براي اولين بار با رويكردي اتنوگرافيك، توصيفي و تفسيري به شناخت گروهي از اين افراد، كه غربت يا غربتي نام دارند، پرداخته است. به دليل نوع زيست و جابه جايي اين گروه، ابتدا مطالعه را با خوانشي مورفولوژيك آغاز كرديم و طي آن، با شناخت بيشتر نظام اقتصادي و تقسيم اجتماعي وظايف، به اهميت بده بستان هاي اين گروه با گروه هاي مجاور پي برديم. سپس طبق نظريه ي «مرزهاي قومي» فردريك بارت، كنش هاي متقابل آنها مورد توجه قرار گرفت و هادوري يا گدايي با سماجت (لغت نامه دهخدا) سرچهارراه، به عنوان نمود يكي از اصلي ترين شيوه هاي اين نوع بده بستان ها به طور عمقي مورد مطالعه و تحليل قرار گرفت. يكي از مهم ترين يافته ها، روشن شدن عملكرد هادوري در برساختن هويت گروهي هر كودك غربت بود. هادوري فعاليتي روزمره است كه هر كودك غربت به سان آيين گذاري براي ورود به دسته بندي بزرگسالان از آن عبور مي كند. تحليل ريزبينانه و توصيفات چندلايه اي از هادوري، ديد ما را به نوعي خوانش دراماتيك (به سبك ويكتور ترنر) از اين رويداد شهري گشود. روزانه، هادوري در چهارراه به نمايش گذاشته مي شود و توليد درام اجتماعي مي كند. از خلل اين نمايش، چارچوب فرهنگي و نمادهاي زيرساختي هادوري، كه لازمه ي برقراري ارتباط بين غربت و رهگذر شهري است، نمايان مي شوند. با شكافتن ساختار اقتصادي و كنش هاي متقابل كنش گران اين پديده، خواهيم ديد كه فرايند هادوري و تلاش هاي خودكنش گر در وفق دادن ساختار آن با جامعه ي اكثريتي، در برساخت هويت گروهي نوجوان غربت، در تقابل با هويت «ديگري»، نقش اساسي دارد. با توجه به اين مهم كه روابط اين گروه با همسايگانش، نه صرفا اقتصادي است و نه سياسي، بلكه عمدتاً فرهنگي است، خواهيم ديد كه در ساختار اجتماعي غربت، عملكرد فرهنگي هادوري به عنوان آيين گذار، از عملكرد اقتصادي آن به مراتب اساسي تر است. به عنوان يك پارادايم جامعه شناختي، اين مطالعه پيشنهاد مي كند تا گروه غربت در كنش هاي متقابلش با گروه هاي مجاور مورد مطالعه قرار گيرد و از انزواي اجتماعي و آكادميك خارج شود. نمايان كردن تضادهاي فرهنگي از طريق تحليل هادوري به ما نشان مي دهد غربت ها نه تنها غريبه نيستند، بلكه از دورن نظام ارزشي و فرهنگي جامعه ي اكثريتي مي جوشند.