مطالعه هيستولوژي و هيستومتري آبشش ماهي شيربت

Histological and histometrical study of Barbus grypus gill

در اين مطالعه تعداد 10 قطعه ماهي شيربت تازه و سالم تهيه و از بخش هاي بالايي، مياني و پاييني كمان آبششي آنها نمونه برداري شد؛ سپس به روش متداول تهيه مقاطع بافتي، برش هايي به ضخامت 5 تا 6 ميكرومتر تهيه و مورد رنگ آميزي معمول هماتوكسيلين- ايوزين(H&E) و اسيد پريوديك شيفت (PAS) قرار گرفتند. نتايج نشان داد آبشش ماهي شيربت از 4 جفت كمان آبششي تشكيل شده است. هر كمان آبششي از دو رديف لاملاهاي اوليه (هولوبرانش) كه لاملاهاي ثانويه از آنها منشعب شده اند، تشكيل شده است و در طرف مقابل خارهاي آبششي وجود دارد. لاملاهاي اوليه توسط بافت پوششي سنگفرشي مطبق پوشيده شده اند. در بافت پوششي لاملاهاي اوليه سلولهاي تمايز نيافته، سلولهاي پوششي كناري مكعبي و سنگفرشي، لايه سلولهاي كلرايد و موكوسي وجود دارد. لاملاهاي ثانويه داراي يك مركز عروقي حاوي سلولهاي ستوني هستند و بافت پوششي آنها از يك تا دو لايه سلولي شامل سلولهاي تمايز نيافته و سلولهاي پوششي كناري تشكيل شده است. خار آبششي داراي بافت پوششي مطبق است كه حاوي سلولهاي موكوسي زيادي ميباشد و توسط استخوان حمايت ميشود. نتايج هيستومتريك نشان داد كه ضخامت بافت پوششي لاملاهاي اوليه آبشش راست و چپ با ضخامت بافت پوششي لاملاهاي ثانويه آبشش چپ و راست داراي تفاوت معني دار است (p?0.05). ضخامت بافت پوششي بخش بالايي لاملاهاي اوليه آبشش سمت راست با ضخامت بافت پوششي لاملاهاي اوليه بخش پاييني و مياني آبشش سمت راست تفاوت معني دار دارد. ضخامت بافت پوششي بخش مياني لاملاي اوليه آبشش سمت راست با تمام بخش هاي بافت پوششي سمت راست و چپ لاملاهاي اوليه تفاوت معني دار دارد. ضخامت بافت پوششي لاملاهاي ثانويه با هم تفاوت معني دار نداشتند. ساختمان بافتي آبشش ماهي شيربت مشابه ساير ماهيان استخواني است و تفاوتي با ساير ماهيان هم خانواده خود ندارد.

In this study, a total number of 10 fish freshly prepared Barbus grypus and samples from proximal, middle and distal portions of gill arches were dissected. The 5-6 µm sections were made using paraffin embedding techniques and stained by haematoxylin & eosin (H&E) and periodic acid shiff (PAS). The results showed Barbus grypus gill has consisted from 4 gill arches. Gills are located in gill compartment on fish head lateral regions and covered by gill operculum. There are gillrakers on the cranial part and there is a holobranch on the caudal part of the each gill arch. A gill arch has consisted from primary lamellae that secondary lamellae diverge from them at one side and gill rakers at other side. Primary lamellae were covered by stratified squamous epithelium. As secondary lamellae are diverged from their axis, the primary lamellae are interrupted. There are undifferentiated cells, squamous to cuboid-shaped epithelial cells, chloride and mucous cells layer in the primary lamellae epithelium. Secondary lamellae have a vascular center containing pillar cells. Secondary lamellae epithelium is very thin and consisted of 1 or 2 cell layer which including undifferentiated and pavement cells. Gill raker has a stratified epithelium which including a lot of mucous cells. Their central part is supported by bone. Histometrical results showed that primary lamellae epithelial thickness is different from secondary lamellae epithelial thickness significantly (P?0.05). There is a significant difference between primary lamellae in proximal portion with distal and middle portions of the right gill. The middle portions of the right primary lamellae are different with whole parts of right and left sides of the primary lamellae. There was no significant difference between secondary lamellae epithelial thickness. In conclusion, histological structure of Barbus grypus gill is similar to other teleostei and has no difference with Cyprinidea family.