نقش و جايگاه مشايخ طريقت در تحولات اجتماعي تاريخ معاصر كردستان

The Role and Status of TariqatSeniors in Social Changes of the Contemporary History of Kurdistan

سلسله‌‌های صوفیانه بعد از تأسیس در كردستان، بخش درخور توجهی از فضای اجتماعی جامعه را تحت تأثیر قرار دادند. تحقیق حاضر با شیوة پژوهش كتاب‌خانه‌‌ای و روش توصیفی ـ تحلیلی درصدد بررسی چرایی و چگونگی جایگاه و نفوذ طریقت‌‌های تصوف بر جوامع كردنشین، یعنی مسئله محوری این پژوهش، است. بزرگان این طریقت‌‌ها در كردستان به واسطة حمایت مردم از آن‌ها و هم‌چنین با حذف حكومت‌های محلی در راستای افزایش نفوذ و اعتبار سیاسی و اجتماعی خود در عرصه‌‌های گوناگون اقدامات بسیاری انجام دادند. نتیجة این پژوهش نشان می‌‌دهد این مشایخ با حكام و فرمان‌روایان رابطة دوسویه داشتند و پیوسته به دلیل منافع خود در پی جلب رضایت طرف دیگر بودند و این ارتباط نفوذ سیاسی، اجتماعی، و برخورداری اقتصادی را برای آنان به همراه داشت، به طوری كه روزبه‌روز بر تعداد مریدانشان افزوده می‌شد و در نتیجه زمینة‌ نفوذ بیش‌تر را برای شیوخ در صحنة اجتماع فراهم می‌‌كرد.

Sufi dynasties, after their establishment in Kurdistan, influenced the social atmosphere of the society to a great extent.Through adopting library-oriented and descriptive-analytic research methods,the present studyaims at investigating the status as well as the reasons and the ways through which Sufi orders could penetrate into Kurdish societies. The seniors of these Sufi ordersin Kurdistan, through relying on the supports of the public and eliminating local governments, took numerous measures for increasing their political and social penetration and status in various domains. The results of this study show that these seniors were in bilateral relations with governors and rulers and attempted to meet their satisfaction for the sake of their own interests. Their political and social penetrationbrought about economic gains to them in a way that more and more disciples joined them day by day,and this paved the way for their seniors to come to the social scene.