ارايه، ارزيابي و مقايسه‌ي مدل‌هاي رايج تصميم‌سازي اخلاقي در پزشكي

Evaluation and comparison of conventional ethical decision-making models in medicine

دوراهی­های اخلاقی یكی از مهم­ترین مسائل اخلاقی پزشكان است كه در طی فعالیت حرفه­ای آنان، به كرّات رخ می­دهد و در صورتی­ كه پزشك، توانایی و مهارت كافی برای مواجهه با آن را كسب نكرده باشد، ممكن است به سمت رفتارهای غیراخلاقی سوق داده شود. متخصصان اخلاق زیستی، همواره دغدغه‌ی حل دوراهی اخلاقی، در عرصه‌ی فعالیت‌­های حرفه‌ای پزشكان و تسهیل در امر تصمیم‌گیری‌های اخلاقی را داشته­اند. از این­رو، آنان در اغلب موارد تلاش كرده‌اند تا با تلفیق مناسبی از مكاتب اخلاقی گوناگون، به یك راه­حل كاربردی و مفید دست یابند. ارائه‌ی مدل­های تصمیم­گیری، بخشی از این تلاش برای كاربردی كردن اخلاق در پزشكی است. حل دوراهی اخلاقی پزشكان، بدون كسب مهارت، امكان‌پذیر نیست و تسلط در به­كارگیری یك مدل تصمیم‌گیری، می­تواند جزئی از این مهارت‌آموزی باشد. این مدل­ها با نشان دادن چارچوب‌های مختلف درصدد كمك به تصمیم‌سازی اخلاقی در عرصه‌ی سلامت هستند. این مقاله درصدد معرفی، ارزیابی و مقایسه‌ی مدل‌های رایج تصمیم‌سازی اخلاقی پزشكی است تا با معرفی این رویكرد، به یافتن راه­حل‌های مناسب در زمان مواجهه با چالش‌ها و دوراهی‌های اخلاقی كمك كند. از این­رو، مقاله با برشمردن مزایای استفاده از مدل و معرفی اجمالی مدل­های پرطرف­دار، پیشنهاد می‌كند كه در تصمیم‌گیری‌ها، حل مسائل اخلاقی و تحلیل موارد اخلاقی، رویكرد استفاده از مدل مد­نظر قرار گیرد. اگرچه هر مدل معایب و مزایایی دارد، ولی كسب مهارت در كاربرد هریك از این مدل‌­ها، تصمیم‌گیری را تسهیل خواهد كرد

Moral dilemmas are among the most important challenges in medical ethics. Dilemmas can occur frequently during a physician’s career and if physicians lack the ability and skills to solve them, they may be pushed to unethical behavior. Bioethics experts have always been concerned with solving ethical dilemmas in the medical profession and facilitating physicians’ decision-making process. Therefore, they often try to find useful and practical solutions by combining the views of different schools of ethics. Designing decision-making models is part of their effort to apply ethics in medicine. It is impossible to solve dilemmas without acquiring the necessary skills, and the ability to apply a decision-making model can be part of the training process. These models aim to facilitate ethical decision-making in the field of health care by providing various frameworks. This article aims to introduce and evaluate the popular models of ethical decision-making in medicine in the hope of helping physicians choose appropriate solutions when faced with moral challenges. By presenting the advantages of applying the model approach and offering a brief introduction to popular models, the article recommends applying the approach in analyzing and resolving ethical dilemmas. Although the models each have their advantages and disadvantages, becoming proficient in their application will facilitate ethical decision-making for physicians.