ژيوپليتيك منطقه و روابط ايران و عربستان

Regional Geopolitic and Iranian- Saudi Relationships

منطقه جنوب غرب آسيا بعد از سقوط صدام در سال 2003 و سپس شكل‌گيري تحولات جهان عرب در سال‌هاي اخير به عرصه رقابت‌هاي ژيوپليتيك جمهوري اسلامي ايران و عربستان سعودي تبديل شده به گونه‌اي كه كسب مناطق راهبردي براي طرفين از اهميت بسزايي برخوردار شده است. در اين ميان اتخاذ سياست‌هاي رياليستي از سوي عربستان در منطقه و تلاش براي مهار ايران به يك هدف مهم تبديل شده است؛ به طوري كه اين مسيله مي‌تواند تنش در حوزه‌هاي نفوذ آنها را افزايش دهد. در اين راستا، هريك از بازيگران به تعريف قدرت خود در سطح منطقه و تدوين استراتژي بر بنياد مولفه‌هاي ژيوپليتيكي پرداخته‌اند كه اين مسيله مي‌تواند از منظر شناخت نقشه ژنگان يكديگر و تصميم‌سازي در زمينه تامين منافع ملي دنبال شود؛ چرا كه معمولاً بازيگران سعي مي‌كنند رفتار خود را براساس كدهاي ژيوپليتيك تنظيم نمايند. بر اين اساس، نگارندگان به دنبال پاسخگويي به اين سيوال هستند كه كد ژيوپليتيك منطقه‌اي چه تاثيري بر رفتار سياسي و رقابت جمهوري اسلامي ايران و عربستان سعودي در جنوب غرب آسيا دارد؟ فرضيه تحقيق اين است كه انتخاب كد ژيوپليتيك منطقه‌اي از سوي جمهوري اسلامي و عربستان سعودي، رقابت طرفين در زمينه مسايل هويتي، امنيتي و تامين منافع ملي در جنوب غرب آسيا را تحت‌الشعاع قرارمي‌دهد. در اين راستا، رفتار هريك از بازيگران بر بنياد كد ژيوپليتيك منطقه‌اي در حوزه ژيواستراتژي (كشورهاي سوريه، بحرين، عراق و يمن) مورد واكاوي قرارگرفته و دلايل حضور آنها در اين كشورها ارزيابي شده است.

The region of Southwestern Asia has become a scene for the rivalry of the Islamic Republic of Iran and Saudi Arabia following the fall of Saddam in 2003 and recent developments in the Arab world, so that gaining influence in strategic zones is of great importance for the two sides. In the process, adopting realist policies by Saudi Arabia in the region and its efforts for containing Iran can increase tension in their respective influence zones. Along these lines, each actor defines its power at the regional level and formulates a strategy on the basis of geopolitical elements, this could be considered in the framework of identifying the genome map of each other and decision-making to ensure national interests, because actors usually try to regulate their behavior based on geopolitical codes. Therefore, the authors seek to answer the question that what is the impact of regional geopolitical code on political behavior of Iran and Saudi Arabia and their rivalry in Southwestern Asia. This article explains geopolitical rivalry between the Islamic Republic of Iran and Saudi Arabia in Southwestern Asia by using a descriptive –analytical methodology and relying upon data collected from library sources. Along these lines, the behavior of each actor is explored based on regional geopolitical codes in the field of geo-strategy (Syria, Bahrain, Iraq and Yemen) and reasons for their presence in these countries are evaluated. Also, in the field of geo-economy, energy factor is examined in the behavior of each of these actors.