نياز به شناخت: ساختار عاملي و تفاوت هاي جنسيتي در دانش آموزان

مقياس نياز به شناخت ابزاري براي سنجش تمايل افراد به درگيرشدن در فعاليت هاي فكري پيچيده است و داراي دو فرم كوتاه و بلند مي باشد. فرم كوتاه اين مقياس با 18 گويه در مطالعات مختلف در سطح جهان مورد استفاده قرار گرفته است. مطالعه حاضر با هدف شناسايي ساختار عاملي مقياس فارسي نياز به شناخت (فرم كوتاه)، و بررسي تفاوت هاي جنسيتي در جمعيت دانش آموزان ايراني انجام شد. شركت-كنندگان شامل 662 دختر و 708 پسر مشغول به تحصيل در پايه سوم دبيرستان هاي دولتي شهر تهران بودند كه با روش نمونه گيري خوشه اي تصادفي انتخاب شدند. نتايج تحليل عاملي اكتشافي از طريق روش مولفه هاي اصلي باچرخش واريماكس وجود دو عامل را نشان داد. بر اساس مطالعات قبلي و همچنين نتايج تحليل عاملي اكتشافي براي ساختار عاملي اين ابزار سه مدل تك عاملي، دو عاملي و تك عاملي با خطاهاي همبسته پيشنهاد شد. تحليل عاملي تاييدي با استفاده از نرم افزار ليزرل 54/8 بين سه مدل رقيب پيشنهاد شده، ساختار تك عاملي مقياس را تاييد كرد. همچنين نتايج نشان داد بين نياز به شناخت دانش آموزان دختر و پسر تفاوت معنادار وجود دارد، به طوري كه ميانگين نياز به شناخت دختران بيش از پسران است.