مديريت منابع آب‌هاي زيرزميني دشت مهران در استان ايلام از طريق تعيين حجم و ميزان بهره‌برداري از آن

Management of Groundwater Resources in Mehran Plain in Ilam by Determining Its Volume and Rate of Exploitation

مديريت منابع آب به‌ويژه آب‌هاي زيرزميني، در مناطق خشك و نيمه‌خشك، اهميت خاصي دارد. عوامل مختلف طبيعي و انساني در چند دهه اخير موجب به‌وجودآمدن شرايط بحراني و اُفت سطح آب زيرزميني در بيشتر مناطق كشور شده‌است. در اين تحقيق، نوسانات سطح آب زيرزميني دشت مهران در استان ايلام طي دوره آماري 13سال (از سال آبي 77ـ76 تا 89ـ88) با استفاده از هيدروگراف واحد مورد بررسي قرار گرفته‌است. همچنين حجم ذخيره آبخوان، ميزان تخليه و بهره‌برداري از اين آبخوان آبرفتي تعيين گرديد. براي انجام اين تحقيق، از گزارش‌هاي هواشناسي، هيدرولوژي و هيدروژيولوژي و همچنين داده‌ها و اطلاعات مربوط به چاه‌هاي بهره‌برداري و پيزومتري و بازديد صحرايي استفاده شده‌است. بعد از جمع‌آوري داده‌ها و اطلاعات در سيستم اطلاعات جغرافيايي اقدام به تهيه نقشه‌هاي عمق آب، ضخامت آبخوان، تراز آب و تغييرات تراز گرديد. نتايج تحقيق نشان داد كه در دوره آماري مذكور ميزان اُفت تراز آب زيرزميني از خيز تراز آن بيشتر بوده و تراز آب زيرزميني 83/10 متر اُفت داشته‌است كه ميزان متوسط اُفت سالانه دشت مهران حدود 77/0 متر بوده‌است. همچنين حجم ذخيره آبخوان و ميزان بهره‌برداري از آن به‌ترتيب 577 و 44 ميليون مترمكعب برآورد گرديد.

Water resource management, especially which of groundwater, is very important in the arid and semiarid regions. Natural and anthropogenic phenomena have caused critical conditions and the fall in the groundwater table within the last decades in many places of the country. In this research, fluctuations of the underground water table in Mehran Plain in Ilam province during 13 years (of the water year 97-98 until 2009-2010) were examined, using unit hydrograph. In addition, the storage volume of aquifer and the amount of discharge and exploitation from this alluvial aquifer were determined. For conducting this research, reports from meteorology, hydrology and Hydrogeology were used. Additionally, data and information about exploiting and piezo metric wells and land observation were used. After preparing data and information in GIS, a map was offered for water depth, aquifer thickness, and water level and level changes. The results of the study showed that during the mentioned period, the amount of downfall of underground water level was greater than its rising level and the underground water level had a falling of 10.83 meters, which the average amount of annual fall of Mehran lain was about 0.77 meters. In addition, the storage volume of aquifer and its use were estimated 577 and 44 millions.m3, respectively.