مدل‌هاي تصميم‌گيري و نقش اخلاق در حيطه سياست خارجي

مولفه‌هاي تاثيرگذار بر شكل‌گيري اهداف در صحنه روابط بين‌الملل از تنوع و تعدد فراوان برخوردار هستند. اما آنچه مهم است اين مي باشد كه كدامين‌يك از عناصر مي‌بايستي در فرايند تصميم‌گيري اولويت داشته باشند. آناني كه اعتقاد به اولويت‌دهي به ارزش‌هاي اخلاقي در صحنه سياست بين‌الملل دارند توجه را معطوف به مدل غير جبراني مي‌كنند. در چارچوب اين مدل يك معيار و يك مولفه به ضرورت بايد بنيان‌دهنده تمامي خط‌مشي‌ها و حيات‌بخش تمامي اهداف باشد. براساس اين مدل بدون در نظر گرفتن تمامي متغيرها اولويت‌دهي به يك معيار خاص از اهميت و اعتبار هنجاري برخوردار است. اما بسياري نيز وجود دارند كه هرچند براي ارزش‌ها و باورها تصميم‌گيرندگان اهميت در شكل‌دهي به سياست‌ها را قايل هستند اما بر اين باور هستند كه توجه به شرايط، نوع موضوع، الگوهاي توزيع قدرت در صحنه جهاني و توانمندي‌ها و امكانات است كه خط‌مشي‌ها بايد شكل بگيرند. پس اگر ضرورت ايجاب مي‌كرد بايستي اولويت به مقوله ارزش‌هاي اخلاقي داده شود و در صورتي كه الزام باشد اولويت به مقوله ارزش‌هاي اخلاقي داده مي‌شود. البته توجه شود جدا از اينكه نگاه مشروط به ارزش‌هاي اخلاقي و يا درك همه‌گير به آنها است. ضرورت دستيابي به اهداف به عنوان شرط حيات‌بخش موفقيت ايجاب مي‌كند كه هميشه توجيه اخلاقي در رابطه با اهداف مطرح شود.